Analiza obowiązujących regulacji prawnych prowadzi jedynie do wniosku, że każda faktura VAT obowiązkowo musi zawierać w języku polskim następujące zwroty: „FAKTURA VAT” (ewentualnie: FAKTURA VAT-MP albo FAKTURA VAT marża”).
W konsekwencji, uznać należy, iż pozostałe dane na fakturze podatnik jest uprawniony zamieszczać w dowolnym języku. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawiają również pośrednio przepisy wspólnotowe (art. 231 Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie podatku od wartości dodanej), gdzie czytamy: do celów kontrolnych państwa członkowskie mogą wymagać tłumaczenia na język danego kraju faktur dotyczących dostaw towarów lub świadczenia usług dokonanych na ich terytorium oraz faktur otrzymanych przez podatników mających siedzibę na ich terytorium.
Faktura VAT w logistyce
W praktyce, faktury w języku obcym są najczęściej sporządzane na żądanie kontrahentów zagranicznych w odniesieniu do transakcji takich jak eksport, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów czy też tzw. eksport usług (faktury VAT NP).
Wymóg dokumentacji sprzedaży w języku obcym niejednokrotnie nakładają na polskich przedsiębiorców postanowienia zawartych kontraktów, przy czym na ogół faktury mają formę dwujęzyczną – odpowiednie ich zapisy są podawane zarówno w języku kraju odbiorcy jak i w języku polskim.
Decydując się na wystawianie faktur tylko w języku obcym, pamiętać należy, że w przypadku kontroli podatkowej, konieczne może być przedstawienie ich przekładu na język polski. Prawo do żądania takiego tłumaczenia przysługuje organowi kontrolującemu – w zakresie dotyczącym spraw będących przedmiotem kontroli prowadzonej – na podstawie art. 287 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej.
Sporządzenie faktury VAT wyłącznie w języku obcym nie zawsze jednak będzie możliwe. Pierwszym ograniczeniem jest tutaj sytuacja, gdy dokument sprzedaży ma dotyczyć transakcji z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej (konsumentem).
Wówczas na podatniku podatku VAT ciąży obowiązek przestrzegania przepisów ustawy o języku polskim, która w obrocie gospodarczym z udziałem konsumentów mających miejsce zamieszkania na terytorium RP nakazuje posługiwać się językiem polskim.
Dotyczy to w szczególności nazewnictwa towarów i usług oraz faktur (art. 7 i 7a ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim). Ponadto, biorąc pod uwagę treść rozporządzania Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, wskazać trzeba, że faktury w języku polskim mają obowiązek wystawiać osoby fizyczne, spółki cywilne, jawne oraz partnerskie, prowadzące ewidencję w postaci ww. księgi. Podstawą zapisów w owej księdze mogą być bowiem dowody księgowe, do których należą między innymi faktury oraz faktury VAT marża, faktury VAT RR, faktury VAT MP, przy czym dowody te powinny być sporządzone w języku polskim. (§ 12 ust. 4 rozporządzenia).
Odnosząc się z kolei do kwestii waluty wskazywanej w wystawianej fakturze VAT należy stwierdzić, iż obecnie w niniejszym zakresie istnieje dowolność, tzn. możliwym jest wystawienie faktury wyłącznie w walucie obcej – z zastrzeżeniem poczynionym poniżej, wyłącznie w złotych polskich, oraz dwuwalutowo, tj. poprzez wskazanie poszczególnych wartości i w złotych polskich i w walucie obcej.
Jednakże pamiętać trzeba, że bez względu na rodzaj waluty, w jakiej wystawiania jest faktura VAT każdorazowo podatnik obowiązany jest do określenia kwoty podatku należnego w polskich złotych (§ 5 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie m.in. wystawiania faktur VAT). Analogicznie jak przy „kryterium językowym” rozwiązaniem optymalnym będzie jednak wystawienie faktur dwuwalutowych, które ujmować będą stosowne wartości w walucie obcej, a także w złotówkach.
Na zakończenie warto wskazać, iż wyrażane w treści faktury VAT kwoty w walucie obcej podatnik powinien przeliczać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego (art. 31a ust. 1 ustawy o VAT).
Jednakże, w przypadku gdy zgodnie z przepisami ustawy lub przepisami wykonawczymi do ustawy możliwym jest wystawienie faktury przed powstaniem obowiązku podatkowego, a podatnik wystawi ją w przewidzianym przepisami terminie, wówczas kwoty określone w walucie obcej na tej fakturze przelicza się na złote według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury (art. 31a ust. 2 ustawa o VAT).