Przedsiębiorca często refakturuje usługi transportu towarów wykonywanego na terytorium kraju na rzecz innych firm polskich. W niemal każdym przypadku wystawiania refaktury dotyczącej usługi transportowej ma wątpliwości jaki dzień winien być wskazany jako data wykonania refakturowanej usługi, a w konsekwencji powstają problemy z wyznaczeniem daty powstania obowiązku podatkowego.
Refakturowanie - co to jest?
Refakturowanie usług jest praktyką często spotykaną w obrocie gospodarczym, która polega na przeniesieniu kosztów nabytej przez pośrednika usługi, na jej faktycznego beneficjenta. Jako usługę stanowiącą popularny przedmiot refakturowania można wskazać usługę transportu. Istota refakturowania została wyrażona w art. 8 ust. 2 a ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej „ustawą o VAT”), którego wprowadzenie w życie z dniem 1 kwietnia 2011 r. stanowiło implementację regulacji art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE .
Zgodnie z art. 8 ust. 2 a ustawy o VAT, jeżeli podatnik działa we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Na podstawie przytoczonego przepisu można przyjąć zatem fikcję, iż nabyta przez pośrednika usługa transportu stanowiąca przedmiot refakturowania, będzie świadczona zarówno przez podmiot dokonujący transportu na rzecz pośrednika, jak również, że to pośrednik wystawiający refakturę wykonuje usługę transportu na rzecz jej rzeczywistego beneficjenta. W wyniku takiego rozumienia, jedna usługa transportu mająca faktycznie miejsce, na gruncie ustawy o VAT identyfikowana jest jako dwie odrębne usługi transportu.
Refakturowanie - powstanie obowiązku podatkowego
Problematyczną kwestię może stanowić określenie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu refakturowanej usługi. Aby dokonać prawidłowego ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego konieczne jest również wskazanie momentu, w którym refakturowana usługa została wykonana.
Jako moment wykonania usługi transportu należy co do zasady przyjąć dzień w którym faktycznie wykonany został transport. Na potwierdzenie przedstawionego stanowiska można przytoczyć interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 16 sierpnia 2012 r. (sygn. IPTPP2/443-393/12-5/KW) w której stwierdzono: „(...) należy zauważyć, że za datę wykonania usługi, o której mowa w powołanych powyżej przepisach, odsprzedawanej innemu podmiotowi, należy uznać dzień, w którym ta usługa faktycznie się zakończyła, a nie jak twierdzi Wnioskodawca – dzień wystawienia refaktury”.
Tak więc w przypadku refakturowania usługi transportowej dniem jej wykonania będzie data w której świadczenie usługi transportowej zostało faktycznie zakończone.
W przypadku usług transportowych ustawa o VAT przewiduje odstępstwa od ogólnej zasady dotyczącej powstawania obowiązku podatkowego i stanowi, iż obowiązek podatkowy z tytułu usług transportowych powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usługi, co wynika z art. 19 ust. 13 pkt 2 ustawy o VAT. Zatem, istotny z punktu widzenia powstania obowiązku podatkowych dla usługi transportu jest moment jej wykonania i uiszczenia za nią zapłaty, ponieważ posiadając informację o dacie wykonania usługi transportowej i dacie zapłaty można określić moment powstania obowiązku podatkowego.
Refakturowanie usługi transportu traktowane jest na gruncie ustawy o VAT jako świadczenie usługi transportu, dlatego też moment powstania obowiązku podatkowego winien zostać wskazany na podstawie przytoczonych powyżej szczegółowych regulacji dotyczących usługi transportu. Co za tym idzie, należy stwierdzić, iż w przypadku refakturowania usługi transportu wykonywanej na terytorium kraju, jako moment powstania obowiązku podatkowego należy wskazać dzień otrzymania całości lub części zapłaty za ową usługę, lecz obowiązek podatkowy dla refakturowej usługi powinien być wykazany nie później jednak niż 30 dnia licząc od dnia w którym usługa transportu faktycznie została wykonana.
Tekst: Piotr Paszek, doradca podatkowy w ECDDP Sp. z o.o., Tomasz Kolarczyk, młodszy konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.