W myśl pierwszej z regulacji, o których mowa powyżej, tj. art. 28f ust. 1a pkt 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług transportu towarów na rzecz podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego są świadczone te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, jeżeli transport ten jest wykonywany w całości poza terytorium Unii Europejskiej, jest terytorium znajdujące się poza terytorium Unii Europejskiej.
Wypada w tym miejscu nadmienić, iż powyższa regulacja została transponowana z § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 73, poz. 392).
Zastosowanie art. 28f ust. 1a pkt 1 ustawy o VAT obrazuje następujący przykład:
Gamma Sp. z o.o. (z siedzibą w Krakowie) świadczy usługę transportu towarów na rzecz Beta S.A. (z siedzibą w Rzeszowie). Powyższa usługa wykonywana jest na trasie Ukraina-Rosja.
Z racji tego, iż transport towarów następuje w całości poza terytorium UE miejscem świadczenia, a zarazem opodatkowania znajduje się poza terytorium Polski. W konsekwencji Gamma Sp. z o.o. Obowiązana jest zakwalifkować ww. usługę jako świadczoną poza terytorium kraju i w ten sposób wykazać ją ewidencji i deklaracji VAT oraz udokumentować fakturą VAT.
Z kolei, regulacja wprowadzona mocą w art. 28f ust. 1a pkt 2 ustawy o VAT stanowi novum prawne.
W myśl ww. przepisu miejscem świadczenia usług transportu towarów na rzecz podatnika posiadającego na terytorium państwa trzeciego siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego są świadczone te usługi, a w przypadku braku takiej siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej posiadającego na terytorium państwa trzeciego stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, jeżeli transport ten jest wykonywany w całości na terytorium kraju, jest terytorium kraju.
Warto zauważyć, iż do końca czerwca 2011 r. miejsce świadczenia usług odpowiadających usługom opisanym w art. 28f ust. 1a pkt 2 ustawy o VAT podlegało ustaleniu według zasad ogólnych (art. 28b i nast. ustawy o VAT).
Zastosowanie art. 28f ust. 1a pkt 2 ustawy o VAT obrazuje następujący przykład:
Alfa spółka jawna świadczy na rzecz firmy rosyjskiej (z siedzibą w Wołgogradzie) usługi transportu towarów z Lublina do Szczecina. Do czasu nowelizacji usługa ta nie podlegałaby opodatkowaniu na terytorium Polski (miejsce świadczenia – miejsce siedziby usługobiorcy, art. 28b ust. 1 ustawy o VAT).
Od 1 lipca br. realizując powyższą usługę Alfa spółka jawna musi uznać – przez wzgląd na art. 28f ust. 1A pkt 2 ustawy – iż miejscem jej świadczenia jest terytorium Polski.
Oznacza to, co do zasady, konieczność zastosowania względem ww. usługi stawki 23% (za wyjątkiem przypadku, gdy usługa transportowana stanowiłaby element usługi transportu międzynarodowego – vide: § 9 ust. 1 pkt 1-2, ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług).