Przedmiotem działalności naszej Spółki jest szeroko pojęta działalność logistyczna. Często świadcząc usługi na rzecz naszych kontrahentów korzystamy z pomocy podwykonawców. Zdarza się, że podwykonawcy udostępniamy nasz majątek, który jest przez niego wykorzystywany do wykonywania na naszą rzecz usług. Czy udostępnienie majątku Spółki w opisanej sytuacji podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
Czy mamy do czynienia z dostawą towarów?
Ustalając skutki podatkowe nieodpłatnego udostępnienia przez Spółkę majątku, w pierwszej kolejności należy zbadać, czy w niniejszym przypadku mamy do czynienia dostawą towarów lub świadczeniem usług. Pojęcie dostawy towarów zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT). I tak, zgodnie z przywołaną regulacją, przez dostawę towarów rozumie przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zatem aby można było mówić o dostawie towarów, musi nastąpić przeniesienie ekonomicznego władztwa nad rzeczą w taki sposób, aby druga strona mogła nią dysponować w sposób właściwy dla właściciela. Niniejsze udostępnienie składników majątku nie stanowi dostawy towarów. Bowiem możliwość rozporządzania ww. towarem jak właściciel nadal pozostanie po stronie Spółki.
W dalszej kolejności należy wskazać, iż stosownie do brzmienia art. 8 ust.1 cyt. ustawy przez usługę rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej, które nie stanowi dostawy towarów. Przy czym w myśl art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również użycie towarów stanowiących część majątku przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza jego przedsiębiorstwa, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.
W analizowanym przypadku Spółka nieodpłatnie udostępnia podwykonawcy składniki majątku. Tym samym mogłoby się wydawać, że dochodzi tutaj do nieodpłatnego świadczenia usług. Jednakże aby określić, czy przedmiotowe udostępnienie majątku stanowi czynność opodatkowaną, należy przeanalizować czy ww. przekazanie może w ogóle być kwalifikowane jako świadczenie usług. Innymi słowy, koniecznym jest ustalenie czy występuje ze strony Spółki jakimkolwiek świadczenia na rzecz podwykonawcy.
Czy to udostępnienie podlega opodatkowaniu VAT?
W niniejszym przypadku mamy do czynienia z przekazaniem do używania innemu podmiotowi własnych środków trwałych na potrzeby realizowania na rzecz właściciela usług. Tym samym, Spółka nieodpłatnie przekazując podwykonawcy część swojego majątku na potrzeby świadczonych na jej rzecz usług, nie dokonuje żadnego świadczenia, lecz jedynie wykorzystuje swój majątek w najbardziej efektywny sposób. Rzeczone przekazanie składników majątku na potrzeby świadczone na rzecz Spółki usług nie stanowi odrębnego świadczenia. Udostępnienie to ma jedynie charakter pomocniczy, tzn. przedmiotowa czynność nie miałaby racji bytu bez realizacji usługi realizowanej na rzecz Spółki. W konsekwencji należy wskazać, iż nieodpłatne udostępnienie składników majątku, w niniejszym przypadku nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.
Powyższy pogląd znajduje potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 kwietnia 2008 r. (sygn. I FSK 1788/07), w którym stwierdzono: ''(...) W związku z tym nie można traktować nieodpłatnego, czasowego udostępniania maszyn i urządzeń kontrahentom, służących im jedynie do wykonania działalności zleconej przez Spółkę, jako niezależnego świadczenia usługi, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tego rodzaju czynności o charakterze technicznym, pomocniczym nie mają samodzielnej racji bytu bez realizacji usługi produkcji czy montażu, do których wykonania są niezbędne. Z tego względu nie mogą być traktowane jako odrębne świadczenie usług i stanowić odrębnego przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług (...)”.
Tekst: Małgorzata Breda doradca podatkowy, kierownik zespołu podatku VAT ECDDP Sp. z o.o.