Właściciele ładunku często zadają sobie pytanie, czy ubezpieczać towar w czasie przewozu – czasami taka opcja jest też sugerowana przez spedytora (niektórzy uważają wręcz, że sugestia ubezpieczenia ładunku jest jednym z umownych obowiązków spedytora).
Ubezpieczenie Cargo niewątpliwie warto wykupić. Pozwala ono uniknąć przykrych konsekwencji uszkodzenia, ubytku lub utrat towaru, nie tylko w transporcie drogowym, ale także lotniczym, kolejowym, morskim i śródlądowym.
Tym samym polisa Cargo służy zabezpieczeniu interesów właściciela towarów, podczas gdy ubezpieczenie OC chroni interes przewoźnika i pozwala mu uwolnić się od odpowiedzialności. Dla uzyskania bowiem odszkodowania OC od przewoźnika, nie wystarczy samo udowodnienie szkody. Konieczne jest także wykazanie winy przewoźnika.
Natomiast w przypadku polisy Cargo, wystarczy że uprawniony do odszkodowania wykaże powstanie szkody. Bez znaczenia pozostaje więc fakt, czy podmiot dokonujący przewozu (lub spedycji) jest winny powstania szkody czy też nie.
Pamiętać przy tym należy, że odpowiedzialnością OC nie są objęte szkody spowodowane okolicznościami, za które przewoźnik bądź spedytor nie ponosi odpowiedzialności – tzn. takie, których nie mógł uniknąć i których następstwom nie mógł zapobiec. Przykładem takich sytuacji są działania sił przyrody o charakterze siły wyższej.
Niestety, zakres odpowiedzialności z tytułu OC przewoźnika (spedytora) regulowany jest przepisami prawa przewozowego i nie ma możliwości jego rozszerzenia. Z kolei w przypadku ubezpieczenia Cargo, którego zakres można kształtować umownie, istnieje możliwość ubezpieczenia różnych ryzyk transportowych, również tych spowodowanych siłą wyższą, np. powodzią, lawiną czy trzęsieniem ziemi.
W zasadzie w przypadku ubezpieczenia Cargo, ubezpieczenie to obejmuje wszelkie ryzyka lub szkody w odniesieniu do przedmiotu ubezpieczenia, z wyjątkiem tych, wymienionych enumeratywnie w umowie. Jest to chyba wystarczający argument przemawiający na korzyść polisy Cargo.
Co ważne – ubezpieczenia Cargo oferowane są w transporcie zarówno krajowym, jak i unijnym oraz międzynarodowym.
Jeśli zatem zdecydujemy się na dodatkowe ubezpieczenie naszego towaru polisą Cargo, warto przyjrzeć się poszczególnym ofertom proponowanym przez ubezpieczycieli, którzy często przygotowują klika wariantów tego samego ubezpieczenia. Jeśli dołączyć do tego kazuistykę wyliczeń ryzyk i wyłączeń spod odpowiedzialności, okazuje się, że porównanie ofert kliku ubezpieczycieli, nastręczać może nie lada trudności.
Na co zwrócić uwagę podczas wyboru ubezpieczenia Cargo?
Przede wszystkim właściciel towaru powinien odpowiedzieć sobie na podstawowe pytanie – przed czym tak naprawdę chce zabezpieczyć transportowane mienie? Przemyślana decyzja pozwoli bowiem uniknąć przepłacania za usługę ubezpieczenia, która w stosunku do danego towaru może być zbędna.
Podstawowy wariant ubezpieczenia chroni ubezpieczone mienie przed działaniami sił przyrody i wypadkami środku transportu. Jeśli zatem nie potrzeba nam niczego więcej – można poprzestać na tej opcji.
Oczywiście zapewnienie transportowanemu mieniu większej ochrony kosztuje też odpowiednio więcej. Dlatego warto rozważyć rozszerzenie pakietu ubezpieczenia w przypadku transportu towarów o dużej wartości lub też w przypadku towaru narażonego na większe ryzyko kradzieży.
Należy jednak pamiętać, iż ubezpieczenie ładunków w transporcie oferowane jest w przystępnej cenie. Nie są to znaczne koszty, nie mniej jednak można je dodatkowo zredukować, poprzez zawarcie umowy ubezpieczenia obejmującej wszystkie ładunki transportowane w danym okresie, nie zaś w stosunku do jednego ładunku.
Innym istotnym elementem, na który należy zwrócić uwagę wybierając ofertę danego ubezpieczyciela jest czas, w jakim ochrona ubezpieczeniowa obowiązuje. Z reguły jest to czas od załadunku do momentu dostarczenia do miejsca docelowego. I tutaj kolejna uwaga – z punktu widzenia ubezpieczającego bardzo ważne jest dokładne określenie w umowie definicji lokalizacji docelowej/dostarczenia towaru.
Może to być moment przyjazdu samochodu do miejsca przeznaczenia, bądź też w wersji rozbudowanej obejmować może wyładunek towarów. Dodatkowo warto zwrócić szczególną uwagę czy towary są chronione ubezpieczeniem podczas, np. czasu tankowania, niezbędnego przeładunku, przejściowego składowania czy też poszczególnych postojów.
Te wszystkie aspekty i możliwość ich indywidualnego dostosowania do potrzeb poszczególnych klientów, stanowią „wabik” firm ubezpieczeniowych i są przejawem walki o klienta. Warto zatem zapytać o szczegóły, które nie są objęte umową – być może ubezpieczyciel zechce je na żądanie klienta uwzględnić.
Co jeszcze zyskujemy wykupując ubezpieczenie Cargo?
Czasem, choć rzadko, firmy ubezpieczeniowe decydują się na zaproponowanie swoim klientom ochrony towarów w razie szkody powstałej w towarze w wyniku jego skażenia bądź zanieczyszczenia (oczywiście przez zdarzenie losowe objęte ubezpieczeniem). Jest to niewątpliwie korzystne dla ubezpieczonego.
Oto inne przykłady postanowień, które mogą pojawić się w umowie polisy Cargo:
- zwrot ubezpieczającemu kosztów, które poniósł w celu zabezpieczenia bezpośrednio zagrożonego ładunku przed szkodą, w celu jej zmniejszenia lub niedopuszczenia do rozszerzenia szkody.
- zwrot kosztów utylizacji towarów nienadających się do użycia,
- zwrot ubezpieczającemu kosztów poniesionych na uprzątnięcie miejsca, w którym doszło do zdarzenia powodującego szkodę w towarze.
Uwaga – wyłączenia!
Niestety, pomimo szerokiego wachlarza korzyści, umowy ubezpieczenia Cargo zawierają wiele wyłączeń, co osłabia ochronę ubezpieczonego. Pogłębione przestudiowanie przed podpisaniem umowy polisy ubezpieczeniowej szczególnie tych postanowień, pozwoli uniknąć przykrych rozczarowań w razie postania szkody w towarze. Na szczęście wiele wyłączeń można mądrze ominąć, wybierając np. inny środek transportu bądź też opłacając dodatkową składkę w celu objęcia ich ochroną ubezpieczeniową. Co prawda powoduje to dodatkowe koszty, jednakże czasem są one wręcz niezbędne przy towarach danego rodzaju.
Najbardziej popularne przykłady wyłączeń z umów ubezpieczenia Cargo, to m.in. :
- dokumenty,
- żywe zwierzęta,
- wartości pieniężne,
- bagaże osobiste,
- szkody powstałe na skutek opóźnienia w dostawie,
- szkody powstałe na skutek nietrzeźwości bądź odurzenia innymi substancjami kierującego pojazdem przewożącym towar,
- szkody powstałe na skutek złego stanu technicznego środka transportu
- szkody powstałe na skutek niewłaściwego opakowania, oznakowania bądź zamocowania towarów,
- szkoda powstała na skutek utraty informacji zapisanych na jakiegokolwiek rodzaju nośnikach danych.
Szczegółowa analiza umów ubezpieczenia Cargo w odniesieniu do konkretnych towarów, pozwoli na indywidualne dopasowanie z ubezpieczycielem warunków umowy i zapewni ubezpieczonemu optymalna ochronę jego interesów. Dlatego przed podpisaniem polisy warto podjąć negocjacje z ubezpieczycielem i uwzględnić w umowie ubezpieczenia specyfikę prowadzonej przez ubezpieczonego działalności, a w razie wątpliwości zasięgnąć opinii prawnika.