Jak było dotychczas?
Do tej pory zgodnie z art. 15 ust 8 ustawy o podatku od towarów i usług przedstawicielem podatkowym mogła być osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, posiadająca siedzibę na terytorium kraju, lub osoba fizyczna posiadająca stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju, jeżeli łącznie spełniała następujące warunki:
1) była zarejestrowana jako podatnik VAT czynny;
2) przez ostatnie 24 miesiące nie zalegała z wpłatami poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie w każdym podatku odpowiednio 3 % kwoty należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach (udział zaległości w kwocie podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość);
3) przez ostatnie 24 miesiące osoba fizyczna będąca podatnikiem, a w przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi – osoba będąca wspólnikiem spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej, członkiem władz zarządzających, głównym księgowym – nie została prawomocnie skazana na podstawie ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy za popełnienie przestępstwa skarbowego;
4) była uprawniona do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego zgodnie z przepisami o doradztwie podatkowym lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Jak jest obecnie?
Zgodnie z wprowadzonymi ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach warunku, o którym mowa w pkt 4 powyżej, nie stosuje się do agencji celnej, ale tylko w określonym przypadku.
Zatem agencja celna w roli przedstawiciela podatkowego będzie mogła reprezentować podmioty zagraniczne dokonujące na terytorium Polski wyłącznie importu towarów, których miejscem przeznaczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju i wywóz z terytorium kraju jest dokonywany przez importera tych towarów w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.
W imieniu i na rzecz tych podmiotów agencja celna będzie uprawniona do prowadzenia dokumentacji i ewidencji na potrzeby podatku oraz sporządzania, deklaracji podatkowych i informacji podsumowujących na potrzeby podatku.
W jaki sposób ustanowić agencję celną przedstawicielem podatkowym?
Tryb ustanawiania przedstawiciela podatkowego, oraz czynności, jakie może on wykonywać określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie przedstawiciela podatkowego.
Przedstawiciela podatkowego można ustanowić w drodze umowy zawartej na piśmie pomiędzy podatnikiem, który ustanawia przedstawiciela podatkowego, a podmiotem uprawnionym do pełnienia funkcji przedstawiciela podatkowego.
Umowa ta powinna zawierać oznaczenie podatnika (nazwę, adres siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności lub zamieszkania za granicą), dane pozwalające na identyfikację podmiotu, który jest ustanawiany przedstawicielem podatkowym (NIP, nazwę, adres siedziby lub stałego miejsca zamieszkania), a także adres pod którym będzie prowadzona i przechowywana dokumentacja oraz ewidencja podatnika dla celów podatku od towarów i usług.
Podmiot, który przyjmuje na siebie obowiązki przedstawiciela podatkowego musi również złożyć oświadczenie, iż spełnia warunki określone ustawą do pełnienia tej funkcji. Wszystkie czynności jakie ma wykonywać przedstawiciel podatkowy na rzecz swojego klienta powinny być wymienione w umowie. Kopię podpisanej przez strony umowy należy złożyć do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście, który potwierdzi ją za zgodność z oryginałem.
Odpowiedzialność agencji celnej wykonującej czynności przedstawiciela podatkowego
Należy pamiętać o tym, iż agencja celna, która zdecyduje się wykonywać na rzecz swoich klientów czynności przedstawiciela podatkowego będzie odpowiadała solidarnie z podatnikiem (tj. klientem) za zobowiązania podatkowe podatnika (klienta), którego reprezentuje jako przedstawiciel podatkowy.
Jednak korzyści dla agencji celnych płynące z nowej regulacji i przyznanych uprawnień wydają się być większe niż zagrożenia z tym związane. Nowe uprawnienia ułatwią agencjom kierowanie dalej odpraw w imporcie przez podmioty zagraniczne do innego państwa członkowskiego. Wszelkich formalności związanych z przemieszczaniem towaru będzie mógł dopełnić przedstawiciel podatkowy.