Przepis art. 23 Prawa o ruchu drogowym określa obowiązki uczestników ruchu drogowego w przypadku omijania i wymijania. Wskazuje także sytuacje, w których zakazane jest cofanie.
Zobacz: Art. 2 - definicje
Wymijanie
Art. 2 pkt. 26 definiuje wymijanie jako przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszającego się w przeciwnym kierunku. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt. 1 przy wykonywaniu tego manewru kierowca powinien zachować bezpieczny odstęp od wymijanego pojazdu lub uczestnika ruchu, a w razie potrzeby zjechać na prawo i zmniejszyć prędkość lub zatrzymać się. Przy wykonywaniu manewru wymijania zachowanie szczególnej ostrożności jest ograniczone jedynie do przypadku wymijania pojazdu nauki jazdy (art. 55 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym) oraz autobusu szkolnego (art. 57a ust. 2).
Należy pamiętać, że nakaz zachowania szczególnej ostrożności nakłada na kierowcę obowiązek wzmożonej czujności. Może mieć decydujące znaczenie przy określeniu winy kierowcy.
Omijanie
Od wymijania należy odróżnić manewr omijania, którym zgodnie z art. 2 pkt. 27 jest przejeżdżanie (przechodzenie) obok nieporuszającego się pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody. Wedle art. 23 ust. 1 pkt. 2 przy omijaniu należy zachować bezpieczny odstęp od omijanego pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody, a wrazie potrzeby zmniejszyć prędkość, omijanie pojazdu sygnalizującego zamiar skręcania w lewo może odbywać się tylko z jego prawej strony. Podobnie jak w przypadku wymijania przy omijaniu przy wymijaniu pojazdu nauki jazdy oraz autobusu szkolnego wymagane jest zachowanie szczególnej ostrożności.
Niedozwolone jest omijanie pojazdu jadącego w tym samym kierunku, który zatrzymał się celem ustąpienia pierwszeństwa pieszym. Podobnie rzecz się ma do omijania pojazdu oczekującego na otwarcie ruchu przez przejazd kolejowy w sytuacji, w której wymagało to wjechania na część jezdni przeznaczoną dla przeciwnego kierunku ruchu. Naruszenie tych zakazów będzie wiązało się z dotkliwą karą finansową (mandat karny w wysokości odpowiednio 500 i 250 zł) oraz punktami karnymi (10 punktów w przypadku omijania przed ustępującym pieszym).
Zobacz: Art. 24 - wyprzedzanie
Cofanie na drodze
Ustawa nie zabrania generalnie wykonywania manewru cofania na drodze. Zgodnie jednak z art. 23 ust. 1 pkt 3 przy cofaniu należy ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu i zachować szczególną ostrożność, a w szczególności sprawdzić, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia, a także upewnić się, czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda, w razie trudności w osobistym upewnieniu się kierujący jest obowiązany zapewnić sobie pomoc innej osoby.
Zobacz: Mandaty i punkty karne
Z kolei art. 23 ust. 2 ustanawia bezwzględne zakazy cofania pojazdów w tunelu, na moście, wiadukcie, autostradzie lub drodze ekspresowej. Naruszenie tych przepisów narazi kierowcę na punkty karne (3 przy cofaniu na autostradzie i drodze ekspresowej oraz 2 przy cofaniu na moście, wiadukcie i w tunelu), jak również mandat karny (odpowiednio 300 i 200 zł).