Definicje ustawowe
Art. 2 Prawa o ruchu drogowym jest istotny z punktu widzenia zrozumienia dalszej części ustawy. W przepisie znajduje się ponad 60 definicji. Wskazany artykuł nie ma jedynie charakteru technicznego a definicje zawarte w treści niniejszego przepisu są często podstawą wyroków.
Zwolnienie pojazdu od podatku od środków transportowych zależy od tego, czy mieści się on w definicji pojazdów specjalnych, określone w art. 2 pkt. 36 Prawa o ruchu drogowym – wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 stycznia 2011 r. o sygn. II FSK 1914/2009.
Droga
Zgodnie z pkt. 1 art. 2 drogą w rozumieniu ustawy jest wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt. W tej mierze definicja drogi jest tożsama z definicją zawartą w art. 4 pkt.1 ustawy o drogach publicznych.
Zobacz: Art. 1 Prawa o ruchu drogowym
Swego czasu zgodnie powstała wątpliwość związana z definicją drogi oraz powszechnym zjawiskiem wystawiania reklam w pasie drogowym. Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego wymagało określenie czy pas drogowy obejmuje także przestrzeń nad drogą. Zgodnie z orzeczeniem NSA (sygn. OPK 2/02) definicja drogi odnosi się również do przestrzeni nad drogą. Tym samym, zgodnie z art. 40 ustawy o drogach publicznych umieszczanie reklam wymaga zgody zarządcy drogi.
Autostrada i droga ekspresowa
Prawo ruchu drogowym zakreśla również różnicę między autostradą i drogą ekspresową. Zgodnie z art. 2 pkt. 3 tę pierwszą stanowi droga dwujezdniowa, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi, na której nie dopuszcza się ruchu poprzecznego, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów samochodowych, które na równej, poziomej jezdni mogą rozwijać prędkość co najmniej 40 km/h.
Zobacz: Art. 19 - 21: dozwolona prędkość
Z kolei drogę ekspresową jest droga dwu – lub jednojezdniowa, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi, na której skrzyżowania występują wyjątkowo, przeznaczona tylko do ruchu pojazdów samochodowych.
Zarówno autostrada, jak i droga ekspresowa przeznaczone są jedynie do ruchu samochodowego. Oznacza to, że po tych drogach mogą się poruszać jedynie pojazdy odpowiadające definicji samochodu (art. 2 pkt. 33). Oznacza to, że po drogach mających status autostrady lub drogi ekspresowej nie mogą się poruszać ciągniki rolnicze, motorowery, czy piesi.
W odróżnieniu od autostrady droga ekspresowa może być jednojezdniowa. Droga ekspresowa może mieć również skrzyżowania.
Aktualna siec dróg ekspresowych i autostrad jest określona w rozporządzeniu Rady Ministrów z 15 maja 2004 r. w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych.
Chodnik
Istotna z punktu widzenia zarówno kierujących jak i pieszych jest definicja chodnika (art. 2 pkt. 9). Zgodnie z definicją chodnikiem jest część drogi przeznaczona do ruchu pieszych. Z definicją tą łączy się wiele kwestii, m.in. postój pojazdów mechanicznych na chodniku. Zgodnie z art. 47 Prawa o ruchu drogowym parkując na chodniku kierowcy powinni zostawić miejsce do przejścia dla pieszych, nie mniejsze niż 1,5 m.