Termostat reguluje przepływem płynu. W samochodzie mamy w zasadzie dwa układy chłodzenia – mały i duży.
Zobacz też: Jaki płyn chłodniczy wybrać do wymiany?
Mały układ
Mały układ to taki, który powstaje, gdy termostat odetnie drogę dla płynu chłodzącego i będzie on krążył po mniejszej powierzchni. Efektem tego będzie szybsze nagrzewanie się zarówno układu, jak i silnika. Jest to potrzebne, aby motor szybciej nagrzał się do optymalnej temperatury pracy zaraz po rozruchu, gdy był już chłodny (czyli np. o poranku, gdy wyruszamy do pracy). W przeciwnym razie nagrzewałby się bardzo długo, pracowałby mniej wydajnie, a olej nie osiągnąłby odpowiedniej gęstości tak szybko, jak dzieje się to dzięki działaniu termostatu.
Zobacz również: Jak wymienić płyn chłodniczy?
Duży układ
Gdy temperatura całego układu osiąga optymalny poziom, termostat otwiera się, jednocześnie powiększając powierzchnię, po której będzie krążył płyn oraz wydłużając jego drogę. W ten sposób temperatura może być utrzymywana na optymalnym poziomie, a nasz silnik nie przegrzewa się. Gdy termostat jest otwarty, silnik korzysta z układu dużego.
Jeśli ta część się zepsuje, usterka będzie powodowała niemal natychmiastowe przegrzewanie się silnika, będące poważnym zagrożeniem dla jego części.
Zobacz również: Jak zlokalizować wyciek płynu z układu chłodzenia?