Sprzęgło cierne tarczowe

Tarczowe sprzęgło cierne składa się z trzech podstawowych elementów: tarczy sprzęgłowej, docisku oraz łożyska wyciskowego. Każdy z nich składa się z kilku różnych części, wzajemnie ze sobą współpracujących.

Tarcza sprzęgła ma zadanie przenoszenia momentu obrotowego z koła zamachowego silnika na wałek sprzęgłowy, a tym samym na mechanizmy skrzyni biegów. Tarcza, dzięki połączeniu wielowypustowemu może się przesuwać po wałku sprzęgłowym, a tym samym oddalać lub przybliżać do koła zamachowego. Ruchy te są wymuszane przez docisk sprzęgła zgodnie z wolą kierowcy. Dzięki nim sprzęgło spełnia swoją zasadniczą rolę, czyli pozwala na płynne łączenie i rozłączanie silnika i skrzyni biegów.

Tarcza sprzęgła ma interesującą budowę. Składa się z dwóch metalowych „talerzy”, z których jeden ma średnicę o kilka do kilkunastu centymetrów większą niż drugi. Jest to tarcza nośna. Wewnątrz jej osi znajdują się nacięcia wieloklinu, służące do osadzenia tarczy na wałku sprzęgłowym. Większy z „talerzy” jest wykonany z cienkiej blachy sprężystej, a jego krawędzie są nacięte promieniowo, co czyni je elastycznymi. Są do nich przynitowane nakładki cierne. Tarcza nośna i tarcza z nakładkami są ze sobą połączone obrotowo. Ruch ten ograniczają osadzone między nimi sprężyny spiralne, które mają za zadnie tłumić drgania skrętne sprzęgła.

Docisk sprzęgła, składa się z ruchomej tarczy w postaci płaskiego pierścienia o szerokości, odpowiadającej szerokości nakładek ciernych na tarczy sprzęgła i średnicy wewnętrznej nieco większej, niż średnica tarczy nośnej. Pierścień ten jest dociskany do tarczy sprzęgłowej za pomocą systemu specjalnych dźwigienek i bardzo mocnych sprężyn, lub sprężystej, sztywnej tarczy z nacięciami promienistymi, zwanej sprężyną centralną, a popularnie - słoneczkiem. Docisk sprzęgła wraz z tarczą znajdują się w tzw. koszu sprzęgłowym, który jest obudową o specjalnym kształcie, przykręcaną za pomocą kilku lub kilkunastu śrub do koła zamachowego. W obudowie tej są zamocowane wspomniane wcześniej dźwigienki, sterujące pierścieniem docisku sprzęgła. Dźwigienki te swoimi wewnętrznymi końcami opierają się o tzw. łożysko wyciskowe, czyli o pierścień ślizgowy, zamocowany na specjalnej dźwigni, osadzonej w korpusie skrzyni biegów po stronie sprzęgła. Dzięki niej łożysko może być przesuwane wzdłuż wałka sprzęgłowego, zgodnie z wolą kierowcy. Naciskając z dużą siłą na wewnętrzne końce dźwigienek docisku sprzęgła powoduje ono ściśnięcie sprężyn docisku, a tym samym zmniejszenie lub całkowite wyeliminowanie siły, ściskającej tarczę sprzęgła pomiędzy dociskiem i kołem zamachowym, a tym samym odłączenie silnika od skrzyni biegów, czyli wysprzęglenie. Po zwolnieniu przez kierowcę nacisku na pedał sprzęgła łożysko wyciskowe cofa się, dźwigienki zostają zwolnione, a tym samym tarcza sprzęgła zostaje ściśnięta z pełną siłą pomiędzy dociskiem i kołem zamachowym. Moment obrotowy silnika jest ponownie przekazywany do skrzyni biegów, a za jej pośrednictwem na koła napędzane pojazdu.

Zobacz też: Sprzęgła. Zasada pracy, rodzaje, sposoby sterowania

Moto
Niebezpieczna wiosna na polskich drogach. Liczba wypadków z udziałem motocyklistów wzrosła o 80 proc.
02 maja 2024

W pierwszych czterech miesiącach 2024 roku na drogach w Polsce miało miejsce 5,7 tys. wypadków. Jak informuje "Rzeczpospolita", liczba wypadków z udziałem motocyklistów wzrosła o 80 proc.

W 2024 r. 30 000 zł dopłaty do zakupu samochodu elektrycznego. Jak zezłomujesz swój samochód trochę więcej
30 kwi 2024

W 2024 r. 30 000 zł dopłaty do zakupu samochodu elektrycznego.

Przewoźnik nie zmieni tachografu do końca 2024 r. Kara to 10 tys. zł
30 kwi 2024

W Polsce ponad 300 tys. aut będzie musiało otrzymać nowy tachograf. Kiedy jest on konieczny i ile kosztuje jego montaż? To kluczowe pytania. Zwłaszcza że kara za nieprzystosowanie pojazdu do nowych wymogów to nawet 10 tys. zł.

Kolizja z dzikiem. Czy kierowca dostanie odszkodowanie? Jedyną nadzieją AC
30 kwi 2024

Kolizja ze zwierzęciem wcale nie jest rzadkim scenariuszem na polskich drogach. Jak się zachować w takim przypadku i czy kierowca może liczyć na odszkodowanie na naprawę auta? Sprawdźcie.

Sprzedaż auta bez aktualnego przeglądu. Możliwa czy nie?
29 kwi 2024

Brak ważnego przeglądu oznacza brak dopuszczenie do ruchu. Tylko czy to jest jednoznaczne z brakiem możliwości sprzedaży takiego auta? Przepisy nie mówią "nie", ale nie do końca mówią też "tak". Taka sytuacja oznacza kilka wyzwań.

Samochód z zagranicy w polskiej strefie czystego transportu. Jak kierowca ma zdobyć zieloną naklejkę na szybę?
29 kwi 2024

Zielona naklejka w SCT w Polsce zniknęła? Nie do końca. Obowiązek jej stosowania nadal będą mieli kierujący autami zarejestrowanymi za granicą. Jak zatem ją zdobyć? I co jeszcze warto wiedzieć na jej temat?

Konfiskata samochodów nietrzeźwym: w majówkę 2024 auta straci dwa tysiące kierowców, jak uniknąć kary
27 kwi 2024

Choć zapowiadane jest cofnięcie drastycznych przepisów, nadal obowiązuje nowe prawo według którego nietrzeźwemu kierowcy konfiskuje się auto. Gdyby obowiązywał już w ubiegłoroczną majówkę, samochody straciłoby prawie2 tys. kierowców. Jednak jeśli nawet przepisy zostaną złagodzone, to kary dla nietrzeźwych kierowców pozostaną nadal surowe.

Nowe kary dla kierowców przyjęte. Masowo polecą prawa jazdy
26 kwi 2024

Kierowców czeka rewolucja w karaniu za wykroczenia. Przepisy przyjęte przez Parament Europejski niosą poważne zmiany. Reforma ma przyczynić się do zmniejszenia liczby zabitych na europejskich drogach. Oto szczegóły…

Majówka może przynieść spadek cen paliw. Za benzynę Pb 95 możemy zapłacić od 6,61 do 6,72 zł za litr, a za Pb98 od 7,28 do 7,39 zł
26 kwi 2024

W nadchodzący majowy weekend, kierowcy mogą spodziewać się korzystniejszych cen paliw. Eksperci portalu e-petrol.pl prognozują spadek kosztów tankowania, a to z powodu promocji oferowanych przez stacje benzynowe.

Minister zapowiadał rejestrację aut przez internet. Kiedy to będzie możliwe? Data jest znana
26 kwi 2024

Rejestracja auta online będzie. To dobra informacja. Gorsza jest taka, że trzeba będzie na nią poczekać. Wstępnie szefostwo CEPiK mówi nawet o terminie 30 miesięcy. Czy taka rejestracja będzie wymagać wizyty w wydziale komunikacji?

pokaż więcej
Proszę czekać...