Coraz rzadziej stosuje się sterowanie czysto mechaniczne, czyli przy pomocy cięgieł. Znajdują one zastosowanie w najlżejszych pojazdach mechanicznych i rowerach oraz – w hamulcach pomocniczych, czyli awaryjnych i postojowych. Na razie nie stosuje się sterowania elektromagnetycznego, którego niezawodność jest problematyczna.
W hydraulicznym sterowaniu kluczową rolę odgrywają trzy elementy: pompa hamulcowa czyli urządzenie sterujące, cylinderki hamulcowe, czyli siłowniki – elementy wykonawcze oraz płyn, dzięki któremu siła, wywierana przez kierowcę na tłoki pompy hamulcowej jest przekazywana do elementów wykonawczych, czyli cylinderków z tłokami hamulcowymi. Obowiązuje tu, więc prosta zasada znanej z lekcji fizyki prasy hydraulicznej.
Płyn, jakim jest napełniony hydrauliczny układ hamulcowy musi spełniać wiele warunków, aby jego stosowanie nie wiązało się z żadnym ryzykiem. A więc musi być odporny na bardzo niskie temperatury, aby podczas dużych i bardzo dużych mrozów nie zamienił się w ciało stałe. Jednocześnie musi być bardzo odporny na wysokie temperatury, jakie istnieją w hamulcach podczas intensywnego hamowania. Powinien także wykazywać znikomą tendencję do parowania. Każda para jest gazem, a to oznacza, że jak każdy gaz, pod wpływem ciśnienia znacznie zmniejsza swoją objętość. Niewielka bańka pary, podobnie jak odrobina powietrza w układzie hamulcowym może w istotny sposób obniżyć skuteczność hamulców.
Płyn hamulcowy nie może wywoływać korozji metalowych przewodów hamulcowych, korpusu pompy hamulcowej i wnętrz cylinderków hamulcowych bez względu na to, z jakiego metalu są one wykonane. Nie może także powodować jakichkolwiek zmian fizycznych i chemicznych w gumie, która jest stosowana na elastyczne przewody i tłoczki hamulcowe w pompie i w cylinderkach hamulcowych. Z tego powodu nie wolno w układach hamulcowych stosować płynów innych, niż zalecane przez producenta pojazdu, nawet gdy odznaczają się one samymi zaletami.
Nigdy nie wiadomo i nie można przewidzieć, jaki mogą mieć wpływ na elementy gumowe układu hamulcowego. W skrajnym przypadku niewłaściwy płyn hamulcowy może doprowadzić do pęcznienia gumy, a to może w konsekwencji zablokować przepływ przez przewody elastyczne. Może także uszkodzić gumowe elementy tłoczków hamulcowych i spowodować wyciek, który początkowo pogorszy skuteczność hamowania przez nawilżenie nakładek szczęk lub klocków hamulcowych, a w najgorszym wypadku może całkowicie wycieknąć z układu hamulcowego przez nieszczelne tłoczki.
Zobacz też: Układy hamulców bębnowych