Olej silnikowy – rola i zadania do wykonania
Jednostka napędowa aby być w dobrej kondycji, musi mieć regularnie wymieniany olej. Silnik pozbędzie się w ten sposób opiłków metalu krążących w układzie smarowania, a mniejsze tarcie pomiędzy częściami przedłużyć żywotność silnika. Olej pełni też rolę chłodziwa dla motoru. Jeśli jest stary to nagrzewa się do zbyt wysokich temperatur, tracąc swoje właściwości ochronne i negatywnie wpływa na kondycje poszczególnych podzespołów jednostki napędowej.
Zobacz też: Ile oleju może zużyć sprawny silnik?
Klasyfikacja ACEA
Na rynku funkcjonują dwie klasyfikacje jakościowe olejów silnikowych: API oraz ACEA. Pierwsza dotyczy rynku amerykańskiego, druga stosowana jest w Europie. Europejska klasyfikacja ACEA rozróżnia następujące typy olejów:
- – oleje do standardowych silników benzynowych
- – oleje do standardowych silników Diesla;
- – oleje kompatybilne z systemem katalitycznym dla silników benzynowych i Diesla z wtórnym obiegiem spalin i o niskiej zawartości siarki, fosforu i popiołów siarczanowych
- – oleje do samochodów ciężarowych z silnikiem wysokoprężnym
W przypadku standardowych silników benzynowych i diesla parametry olejów są prawie identyczne i bardzo często olej danego producenta oznaczony np. normą A1 jest kompatybilny z olejem B1, mimo ze symbole rozróżniają podział na jednostkę benzynową i Diesla.
Zobacz też: Prawidłowa temperatura oleju silnikowego
Lepkość oleju – co to jest ?
Ważniejsze przy wyborze oleju do silnika jest natomiast dobranie odpowiedniej klasy jego lepkości, która jest oznaczona poprzez klasyfikację SAE. Dla przykładu olej o symbolu 5W-40 przekazuje następujące informacje:
- cyfra 5 przed literą „W” to wskaźnik lepkości oleju w niskich temperaturach;
- liczba 40 po litrze „W” to wskaźnik lepkości oleju w wysokich temperaturach;
- litera „W” oznacza, że olej jest zimowy, ale jeśli występuje za nią liczba (tak jak w przykładzie) to oznacza, że olej można stosować przez cały rok.
Zobacz też: Co to jest niskotemperaturowa lepkość oleju?
Olej silnikowy – zakres temperatury pracy
W polskich warunkach klimatycznych najczęściej stosowane oleje to 10W-40 (pracuje w temperaturze -25⁰C do +35⁰ C), 15W-40 (-20⁰C do +35⁰C), 5W-40 (-30⁰C do +35⁰C). Każdy producent auta zaleca konkretny rodzaj oleju do danego silnika i tymi wskazaniami należy się kierować.
Olej silnikowy do silników z filtrem cząstek stałych
Nowoczesne silniki wysokoprężne bardzo często wyposażone są w filtr DPF. Aby wydłużyć jego żywotność należy stosować oleje tzw. low SAPS czyli zawierające niskie, poniżej 0,5%, stężenie popiołów siarczanowych. Pozwoli to uniknąć problemów z przedwczesnym zapychaniem filtra cząstek stałych i ograniczy zbędne wydatki na jego eksploatację.
Zobacz też: Olej do auta z filtrem DPF - najważniejsze cechy
Rodzaj oleju – syntetyczny, mineralny, półsyntetyczny
Przy zmianie oleju istotną sprawą jest zwrócenie uwagi na jego rodzaj – syntetyczny, półsyntetyczny lub mineralny. Oleje syntetyczne cechują się najwyższą jakością i mogą pracować w wyższych temperaturach. Są to jednak oleje najdroższe. Mineralne rafinowane są z ropy naftowej przez co w ich składzie znajdują się tzw. związki niechciane (siarka, reaktywne węglowodory), które pogarszają właściwości oleju. Jego braki rekompensuje za to najniższa cena. Oprócz tego są jeszcze oleje półsyntetyczne, stanowiące połączenie olejów syntetycznych i mineralnych.
Zobacz też: Czy olej syntetyczny można stosować w starszych silnikach?
Przebieg auta a wybór oleju
Uważa się powszechnie, że oleje syntetyczne można stosować tylko w nowych autach o przebiegach do ok. 100 000 - 150 000 km, półsyntetyczne miedzy 150-250 000 km, a mineralne w autach które przekroczyły dystans 250 000 km. Naszym zdaniem warto jeździć jak najdłużej na oleju syntetycznym, bowiem chroni on silnik w sposób najbardziej efektywny. O jego zmianie zacząć można myśleć dopiero wtedy, gdy auto zaczyna zużywać olej. Zanim jednak podejmie się decyzję o zmianie rodzaju oleju, warto oddać auto do mechanika, który określi przyczynę przecieków oleju bądź jego braków.