Policjanci często odmawiają wydania notatki
Odmowa udzielenia poszkodowanym takich danych oraz informacji dotyczy w szczególności funkcjonariuszy policji, którzy powołując się często na ochronę danych osobowych pozostałych uczestników wypadku odmawiają poszkodowanym wydania notatki, sporządzonej na tę okoliczność.
Innymi argumentami policji, uzasadniającymi odmowę udzielenia jednym uczestnikom wypadku komunikacyjnego informacji na temat innych jego uczestników oraz ustalenia okoliczności samego zdarzenia, jest rzekome dobro prowadzonego postępowania, a także brak ustawowych uprawnień policji dla udostępnienia tego rodzaju informacji i danych.
Zobacz również: Co grozi za brak ubezpieczenia OC?
Często nietrafnie powoływane są przy tym przepisy ustawy z dnia 22.05.2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. nr 124, poz. 1151, z późn. zm.), na mocy których policja udziela niezbędnych informacji o stanie sprawy oraz udostępnia zebrane materiały jedynie zakładom ubezpieczeń, Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, Polskiemu Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lub Rzecznikowi Ubezpieczonych. Dopiero te instytucje – zdaniem funkcjonariuszy – na mocy dalszych przepisów wspomnianej ustawy- mogą udostępnić te informacje osobom uprawnionym, w tym również uczestnikom wypadków.
Skutki odmowy
Odmowa udostępnienia uczestnikom wypadku notatki informacyjnej o zaistniałym zdarzeniu ze strony funkcjonariuszy policji, a nierzadko również straży miejskich i gminnych, wiąże się w praktyce z uniemożliwieniem ustalenia danych osobowych potencjalnych świadków zdarzenia, jak również samego sprawcy oraz jego danych i informacji o ubezpieczeniu jego odpowiedzialności cywilnej. Dlatego takie podejście i tłumaczenie ze strony wspomnianych organów pozbawione jest podstaw prawnych. Negatywnie ocenione jest też przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.
Odmowa jest niezgodna z prawem
Zgodnie bowiem z treścią art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. nr 133, poz. 883, z poźn. zm.), w przypadku udostępniania danych w innym celu niż włączenie do zbioru, administrator danych udostępnia posiadane w zbiorze dane osobom lub podmiotom, uprawnionym do ich otrzymania na mocy przepisu prawa. Na tego rodzaju przepis, kształtujący uprawnienie uczestników wypadków do otrzymania wspomnianych wyżej danych i informacji od policji, która jest ich administratorem wskazuje natomiast art. 44 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 20.06.1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r., nr 108 poz. 908, z późn. zm.).
Zgodnie z jego treścią, kierujący pojazdem w razie uczestniczenia w wypadku drogowym jest obowiązany podać swoje dane personalne, dane personalne właściciela lub posiadacza pojazdu oraz dane dotyczące zakładu ubezpieczeń, z którym zawarta jest umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na żądanie osoby uczestniczącej w wypadku.
Masz prawo do uzyskania kopii notatki
Stąd też policja, która w wyniku swoich czynności służbowych na miejscu wypadku lub w związku z nim uzyskuje wymagane prawem informacje oraz dane osobowe bezpośrednio od poszczególnych jego uczestników, a następnie przetwarza je poprzez zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, udostępnianie i usuwanie dla celów prowadzonego postępowania, jest zobowiązana udzielić tych informacji każdemu uczestnikowi zdarzenia, którego one dotyczą.
Zobacz również: Etapy likwidacji szkód ubezpieczeniowych
Warto również pamiętać, że innym przepisem kształtującym uprawnienie uczestników wypadków komunikacyjnych do uzyskania informacji o ustaleniach okoliczności ich powstania jest art. 156 § 5 Kodeksu postępowania karnego, w myśl którego w toku postępowania przygotowawczego stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym (a także innym osobom za zgodą prokuratora) udostępnia się akta, umożliwia sporządzanie odpisów i kserokopii oraz wydaje odpłatnie uwierzytelnione odpisy lub kserokopie za zgodą prowadzącego postępowanie przygotowawcze.
Mariusz Gierus
Prawnik, ekspert z zakresu prawa ubezpieczeń gospodarczych, prawa cywilnego oraz prawa nowych technologii