W dzisiejszych czasach wybór środka transportu to nie tylko decyzja między samochodem z silnikiem benzynowym a dieslem. Możliwości jest więcej, a kierowcy mają różne oczekiwania. Jak Polacy wybierają codzienny środek lokomocji?
Co decyduje o wyborze środa transportu
Rynek motoryzacyjny zmienia się, oferując coraz więcej opcji dostosowanych do różnych stylów życia i sposobów poruszania się. Co zatem jest decydującym kryterium wyboru nowego pojazdu? Według raportu „Polak w drodze po auto”[1], aż 60% Polaków wskazuje wysokie ceny jako największe wyzwanie przy zakupie samochodu. Dla większości konsumentów budżet jest kluczowym czynnikiem, a wybór pojazdu często stanowi kompromis między oczekiwaniami a możliwościami finansowymi. Ponad połowa badanych planuje zakup auta za kwotę do 50 tys. zł, a 25% poszukuje pojazdów w przedziale do 30 tys. zł. Rosnące koszty paliwa oraz eksploatacji dodatkowo skłaniają kierowców do poszukiwania ekonomicznych rozwiązań.
Wnioski te potwierdza raport Strategy& „Optymizm tylko tam, gdzie niska cena. Postawy i zachowania zakupowe Polaków”[2], wskazując, że konsumenci często rezygnują z dodatkowych funkcji, jeśli pozwala to obniżyć cenę zakupu.
Poza kosztami eksploatacyjnymi, Polacy zwracają uwagę na bezpieczeństwo. Jak wskazuje raport, 48% badanych uznaje nowoczesne systemy poprawiające bezpieczeństwo za kluczowe kryterium wyboru pojazdu[3]. Wśród funkcji, które mają największe znaczenie, wymieniają m.in.:
- systemy wspomagające jazdę (asystent pasa ruchu, automatyczne hamowanie awaryjne),
- systemy monitorowania martwego pola,
- rozbudowane czujniki parkowania.
Nowoczesne technologie są szczególnie istotne dla młodych kierowców, którzy poszukują pojazdów wyposażonych w inteligentne systemy wspomagania. Rośnie także zainteresowanie pojazdami elektrycznymi. W ciągu ostatnich czterech lat liczba Polaków rozważających zakup samochodu elektrycznego wzrosła ponad trzykrotnie – z 7% w 2020 roku do 24% w 2024 roku. Mimo tego, głównymi barierami pozostają wysoka cena oraz ograniczona infrastruktura ładowania[4].
Co zamiast samochodu
Tradycyjne samochody wciąż dominują na rynku, ale coraz więcej osób rozważa alternatywne środki transportu. Jak wynika z Barometru Nowej Mobilności 2025, 63% badanych byłoby skłonnych zrezygnować z korzystania z prywatnego samochodu, gdyby inne niż samochód i komunikacja publiczna rodzaje transportu zapewniały sprawne i tanie poruszanie się po mieście[5]. Jeszcze kilka lat temu carsharing postrzegano jako przyszłość miejskiej mobilności. W teorii model ten miał ograniczyć korki i liczbę prywatnych samochodów w miastach. Jednak rzeczywistość zweryfikowała entuzjazm właścicieli. Spośród kilkunastu firm, które od 2016 r. prowadziły tego rodzaju działalność obecnie zostało tylko dwie, z czego największa z nich – Panek, właśnie ogłosiła zawieszenie świadczenia usługi samochodów na minuty. Kluczowym problemem okazała się dewastacja pojazdów przez użytkowników, w wyniku której formy były narażone na wysokie koszty napraw i ubezpieczenia. Okazało się też, że nie jest to rozwiązanie rentowne, liczba użytkowników była znacznie mniejsza niż zakładano. Wpłynęły na to także problemy z parkowaniem oraz niechęć Polaków do współdzielenia pojazdów.
Wobec wyzwań, jakie napotykają carsharing i tradycyjne samochody, coraz większą popularnością cieszą się lekkie pojazdy elektryczne. Stanowią one kompromis między wygodą użytkowania własnego auta a ekonomicznymi rozwiązaniami miejskimi. Ich kluczowymi zaletami są:
- niskie koszty zakupu i eksploatacji – lekkie pojazdy elektryczne są tańsze niż samochody spalinowe i zasilanie jest mniej kosztowne,
- łatwość parkowania – kompaktowe wymiary ułatwiają znalezienie miejsca, pojazdy elektryczne są także zwolnione z opłat za parkowanie w centrach miast,
- mniejszy wpływ na środowisko naturalne – brak emisji spalin i cicha praca silnika,
- dostępność dla młodych kierowców – lekkie pojazdy elektryczne można prowadzić już od 14. roku życia na podstawie prawa jazdy kat. AM.
– Nowoczesna mobilność to przede wszystkim elastyczność. Lekkie pojazdy elektryczne doskonale wpisują się w potrzeby dzisiejszych użytkowników – zarówno tych, którzy szukają oszczędności, jak i tych, dla których ważna jest troska o środowisko naturalne. Ich łatwość prowadzenia i kompaktowe rozmiary sprawiają, że są świetnym wyborem dla mieszkańców miast, studentów czy osób starszych, którzy potrzebują wygodnego środka transportu na krótkie dystanse – mówi Maciej Płatek, prezes zarządu marki Electroride.
Jakie pojazdy kupują kobiety, a jakie mężczyźni
Kobiety i mężczyźni podejmują decyzje o zakupie pojazdu w nieco odmienny sposób. Według raportu „Za kółkiem chińskiego auta”[6], najważniejszym czynnikiem dla obu płci jest cena pojazdu. Jednakże, kobiety częściej niż mężczyźni zwracają uwagę na bezpieczeństwo pojazdu. W badaniu 40% kobiet wskazało bezpieczeństwo jako kluczowy aspekt przy wyborze samochodu, podczas gdy wśród mężczyzn odsetek ten wyniósł 31%.
Dodatkowo, mężczyźni częściej niż kobiety przywiązują wagę do marki pojazdu. W raporcie 35% mężczyzn uznało markę za istotny czynnik przy wyborze samochodu, podczas gdy wśród kobiet odsetek ten był nieco niższy. Można zatem wywnioskować, że kobiety częściej kierują się pragmatyzmem, zaś męskie podejście do zakupu jest bardziej skoncentrowane na emocjach i doświadczeniach związanych z użytkowaniem pojazdu.
Jak dobrze wybrać środek transportu?
Zakup środka transportu to poważna decyzja, dlatego warto przed nią zastanowić się nad swoimi rzeczywistymi potrzebami. Kluczowe pytania, które warto sobie zadać to:
- Czy potrzebuję samochodu codziennie, czy tylko okazjonalnie?
- Jakie są koszty eksploatacji wybranego pojazdu?
- Czy istnieją alternatywy, które lepiej wpisują się w moje potrzeby?
- Czy planuję użytkowanie pojazdu głównie w mieście, czy na dłuższych trasach?
Podjęcie decyzji o zakupie pojazdu powinno być wynikiem zarówno chłodnej kalkulacji, jak i indywidualnych preferencji. Czy kluczowym czynnikiem będzie ekonomia użytkowania, ekologia czy prestiż – każdy konsument musi to ocenić na własną rękę. Jedno jest pewne: rynek transportowy w Polsce wciąż ewoluuje, a tradycyjne modele użytkowania samochodów powoli ustępują miejsca nowym formom mobilności.
1: Raport „Polak w drodze po auto”. Santander Consumer Multirent. Grudzień 2024 r.
2: https://www.strategyand.pwc.com/pl/pl/publikacje/2024/postawy-i-zachowania-zakupowe-polskich-konsumentow.html
3: Raport „Polak w drodze po auto”. Santander Consumer Multirent. Grudzień 2024 r.
4: Barometr Nowej Mobilności 2025 powered by ORLEN. Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności
5: tamże
6: Raport „Za kółkiem chińskiego auta”. Santander Consumer Multirent. Lipiec 2024 r