Czy nieprzyjęcie mandatu uchroni przed utratą prawa jazdy

Tomasz Wolny - Dunst
radca prawny, politolog
rozwiń więcej
Czy nieprzyjęcie mandatu uchroni przed utratą prawa jazdy /Fot. Fotolia
Kierowcy złapani na popełnieniu wykroczenia drogowego, mając na względzie możliwą utratę prawa jazdy z uwagi na przekroczenie dopuszczalnej liczby punktów karnych (24 pkt. dla kierujących ponad rok, 20 pkt. dla kierowców z rocznym stażem) odmawiają przyjęcia grzywny w drodze mandatu karnego, decydując się na wniosek o ukaranie tj. skierowanie sprawy do Sądu. Prowadzący pojazd wychodzą z założenia, że nawet jeśli wina kierowcy zostanie potwierdzona, to Sąd w postępowaniu nałoży grzywnę oraz orzeknie o obowiązku zwrotu kosztów postępowania, ale nie dopisze do „konta” kierowcy „punktów karnych”. Czy takie zachowanie rzeczywiście uchroni przed utratą prawa jazdy.

Czy Sąd zajmuje się punktami karnymi?

Nie. Rację mają ci, którzy twierdzą, że Sąd nie nakłada punktów karnych na kierowców. Głównym celem postępowania sądowego jest wyłącznie ustalenie; czy został popełniony czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę. W razie ustaleń faktycznych pozwalających przypisać winę sprawcy wykroczenia, Sąd wymierza stosowną sankcję zgodną z ustalonym wykroczeniem.

Co z punktami karnymi?

Odpowiedź na powyższe pytanie znajduje się w m. in w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz.U. 9 maja 2012, poz. 488). Zgodnie z wskazanym wyżej aktem prawnym prowadzi się ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Do ewidencji zaś wpisuje się naruszenia wraz z odpowiadającą im liczbą punktów, zgodnie z wykazem określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia. Ewidencję prowadzi komendant wojewódzki Policji właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ewidencjonowanych.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2017/2018

Wpis tymczasowy a wpis ostateczny

W sytuacji kiedy kierowca przyłapany na popełnieniu wykroczenia drogowego odmówi przyjęcia mandatu, właściwy komendant wojewódzki Policji dokonuje wpisu w ewidencji danego sprawcy wykroczenia wraz z datą jego popełnienia. Wpis taki zgodnie z §4 pkt. 2 jest wpisem tymczasowym, który wprowadzany jest w momencie ujawnienia naruszenia. Wpis tymczasowy zawiera informację o liczbie punktów, które zostaną ostatecznie przypisane w przypadku potwierdzenia naruszenia.

Zgodnie z §4 pkt 1 wskazanego rozporządzenia wpisu ostatecznego do ewidencji dokonuje się, jeżeli naruszenie zostało stwierdzone prawomocnym: wyrokiem sądu, postanowieniem sądu o warunkowym umorzeniu postępowania, mandatem karnym albo orzeczeniem organu orzekającego w sprawie o naruszenie w postępowaniu dyscyplinarnym.

Zatem w momencie zakończenia postępowania jednym z powyższych rozstrzygnięć, wpis tymczasowy staje się wpisem ostatecznym. Organ wydający prawomocne rozstrzygnięcie niezwłocznie przekazuje informację (np. w formie odpisu wyroku) do jednostki organizacyjnej Policji, która skierowała sprawę do rozpatrzenia przez ten organ. Gdy zaś sprawę do rozpatrzenia skierował podmiot inny niż Policja, informację lub odpis wyroku przekazuje się niezwłocznie do komendanta powiatowego lub miejskiego albo komendanta rejonowego Policji, właściwego ze względu na miejsce popełnienia naruszenia.

Pamiętać trzeba również, że jeśli w którymkolwiek momencie doszło do przekroczenia maksymalnej liczby punktów (20 lub 24 pkt), to uczestnictwo w szkoleniach zmniejszających ich ilość, upływ czasu (rok) czy też przedłużanie postępowania sądowego, nie uratują kierowcy przed utratą prawa jazdy albowiem liczy się wyłącznie data popełnienia wykroczenia i fakt przekroczenia w danym momencie dopuszczalnej prawem granicy punktowej w ewidencji.

Jedynym rozstrzygnięciem, który może ocalić od utraty prawa jazdy w przypadku przekroczenia dopuszczalnej liczby punktów w ewidencji, jest wyrok uniewinniający od popełnionego wykroczenia.

Usunięcie punktów w ewidencji

Stan punktów w prowadzonej ewidencji może ulegać modyfikacjom. Najistotniejszą modyfikacją jest ich usunięcie. Rozporządzenie w §6. wskazuje, że przypisane na podstawie wpisu ostatecznego punkty są usuwane z ewidencji, jeżeli:

  1. wydano decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym, z wyjątkiem decyzji, o której mowa w art. 140 ust. 1 pkt 1, 1a lub 4 lit. b lub c ustawy;
  2. w razie otrzymania informacji o pozytywnym wyniku kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji, o którym mowa w art. 114 ust. 1:

a) pkt 1 lit. a ustawy, jeżeli sprawdzenie to obejmowało umiejętności praktyczne i wiedzę teoretyczną,

b) pkt 1 lit. b albo pkt 2 ustawy;

  1. jeżeli od dnia popełnienia naruszenia upłynął rok, chyba że przed upływem tego okresu kierowca dopuścił się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i podlegających wpisowi tymczasowemu przekroczyłaby 24 punkty, a w przypadku kierowców, o których mowa w art. 140 ust. 1 pkt 3 ustawy - 20 punktów;
  2. w razie odbycia szkolenia, o którym mowa w art. 130 ust. 3 ustawy, z zastrzeżeniem § 8 ust. 4-6.

Zobacz serwis: Auto i prawo

Wniosek o ukaranie czy przyjęcie mandatu?

Reasumując, przy podejmowaniu decyzji czy przyjmować mandat karny czy decydować się na skierowanie do Sądu wniosku o ukaranie kierującego, należy dokładnie zastanowić się nad skutkami każdego z rozwiązań. Jeśli kierujący czuje się proponowanym przez organ (np. Policję) rozstrzygnięciem (grzywna w drodze mandatu karnego) skrzywdzony, wina za spowodowanie zdarzenia w ocenie kierującego nie jest oczywista a w sprawie istnieją wątpliwości, to oczywiście odmowa i wniosek o ukaranie do Sądu będą uzasadnione. Tylko bowiem przed Sądem można skutecznie przeprowadzić postępowania dowodowe, którego efekt może doprowadzić do wyroku uniewinniającego.

Jeśli jednak kierujemy się błędnym przekonaniem, że Sąd nie przyznaje punktów lub w międzyczasie skorzystamy ze szkolenia dla kierowców lub będziemy przedłużać postępowania aż część punktów zostanie z ewidencji wykreślona na skutek upływu czasu, to wiązać się to będzie tylko i wyłącznie z dodatkowym stresem i niepotrzebnymi kosztami a nieunikniony efekt końcowy jakim jest obowiązek przejścia badań lekarskich oraz podejścia do egzaminu zostanie jedynie odłożony w czasie. W tym miejscu warto podkreślić, że przy obecnym tempie zmian legislacyjnych dotyczących egzaminów na prawo jazdy, zdawanie zarówno teorii jak i praktyki na nowych zasadach może wcale nie być korzystnym rozwiązaniem.

Moto
Sprzedaż auta bez aktualnego przeglądu. Możliwa czy nie?
29 kwi 2024

Brak ważnego przeglądu oznacza brak dopuszczenie do ruchu. Tylko czy to jest jednoznaczne z brakiem możliwości sprzedaży takiego auta? Przepisy nie mówią "nie", ale nie do końca mówią też "tak". Taka sytuacja oznacza kilka wyzwań.

Samochód z zagranicy w polskiej strefie czystego transportu. Jak kierowca ma zdobyć zieloną naklejkę na szybę?
29 kwi 2024

Zielona naklejka w SCT w Polsce zniknęła? Nie do końca. Obowiązek jej stosowania nadal będą mieli kierujący autami zarejestrowanymi za granicą. Jak zatem ją zdobyć? I co jeszcze warto wiedzieć na jej temat?

Konfiskata samochodów nietrzeźwym: w majówkę 2024 auta straci dwa tysiące kierowców, jak uniknąć kary
27 kwi 2024

Choć zapowiadane jest cofnięcie drastycznych przepisów, nadal obowiązuje nowe prawo według którego nietrzeźwemu kierowcy konfiskuje się auto. Gdyby obowiązywał już w ubiegłoroczną majówkę, samochody straciłoby prawie2 tys. kierowców. Jednak jeśli nawet przepisy zostaną złagodzone, to kary dla nietrzeźwych kierowców pozostaną nadal surowe.

Nowe kary dla kierowców przyjęte. Masowo polecą prawa jazdy
26 kwi 2024

Kierowców czeka rewolucja w karaniu za wykroczenia. Przepisy przyjęte przez Parament Europejski niosą poważne zmiany. Reforma ma przyczynić się do zmniejszenia liczby zabitych na europejskich drogach. Oto szczegóły…

Majówka może przynieść spadek cen paliw. Za benzynę Pb 95 możemy zapłacić od 6,61 do 6,72 zł za litr, a za Pb98 od 7,28 do 7,39 zł
26 kwi 2024

W nadchodzący majowy weekend, kierowcy mogą spodziewać się korzystniejszych cen paliw. Eksperci portalu e-petrol.pl prognozują spadek kosztów tankowania, a to z powodu promocji oferowanych przez stacje benzynowe.

Minister zapowiadał rejestrację aut przez internet. Kiedy to będzie możliwe? Data jest znana
26 kwi 2024

Rejestracja auta online będzie. To dobra informacja. Gorsza jest taka, że trzeba będzie na nią poczekać. Wstępnie szefostwo CEPiK mówi nawet o terminie 30 miesięcy. Czy taka rejestracja będzie wymagać wizyty w wydziale komunikacji?

Pożar samochodu elektrycznego. Co zrobić? Jak się zachować?
26 kwi 2024

Pożar Luciad Air w Warszawie sprawił, że na tapet powrócił temat pożarów samochodów elektrycznych. Jak w razie pojawienia się ognia powinien zachować się kierujący pojazdem i inni użytkownicy drogi? Jak gasić ogniwa zawarte w baterii?

Jazda na rolkach i wrotkach a przepisy drogowe. Rolkarz to pieszy czy kierujący? Jakie ma obowiązki?
26 kwi 2024

Sezon na rolki i wrotki startuje wraz z pierwszymi objawami wiosny. A to oznacza, że warto przypomnieć zasady poruszania się tymi "środkami transportu". Bo ich również dotyczą przepisy drogowe. Na jakie konkretnie zasady wskazują?

To już pewne: samochód zarejestrujesz przez Internet, koniec z kolejką w urzędzie po tablice. Znamy termin
25 kwi 2024

Samych tablic rejestracyjnych jeszcze z sieci nie ściągniemy – choć kto wie, może za jakiś czas będzie można je wydrukować techniką 3D albo zmienią się przepisy i auta dopuszczone do ruchu będą inaczej znakowane niż formie tablic – ale wkrótce formalności związane z rejestracją załatwimy sami przez Internet. Teraz to jest możliwe tylko jeśli upoważnimy do tego dealera w salonie – i to nie każdego.

Zguba w Uberze. Co zostawiają pasażerowie? I jak odzyskać pozostawiony przedmiot?
25 kwi 2024

Zguby w Uberze bywają naprawdę nietypowe. Przykład? W 2023 r. w taksówce znaleziona została np. sztuczna szczęka. Całe szczęście przedmioty pozostawione podczas przejazdu łatwo odzyskać. Pomaga w tym aplikacja.

pokaż więcej
Proszę czekać...