Opony których nie ma?
Największa ciekawostką dotyczącą opon bez tzw. limity prędkości jest to, że... oficjalnie nie istnieją! W żadnym katalogu produktów, nawet bardzo renomowanych firm oponiarskich nie znajdziemy ogumienia, które miałoby oficjalnie napisane, że nie ma limitu.
Wszystko przez to, że producenci nie chcą brać na siebie odpowiedzialności za ewentualne wypadki przy prędkości dochodzącej do 400 km/h. Dodajmy, że to odpowiedzialność finansowa, ale i karna bo przy takich prędkościach wystrzał opony oznaczałby dla kierowcy niechybną śmierć...
Abstrahując jednak od prawniczych zabezpieczeń.... Auta jak Bugatti Veyron czy SSC Aero, z prędkością maksymalną ustaloną na 400+ km/h są wyposażane w opony z indeksem prędkości ZR. Takie ogumienie produkowane jest w tym momencie przez trzy firmy i pozwala na bezpieczne rozwinięcie maksymalnych prędkości rzędu 460 km/h z tym jednak zastrzeżeniem, że nie powinna być ona utrzymywana na dystansie dłuższym niż 10 km i co 10 km powinna być zmniejszana o około 10 procent. A zatem są to opony właściwie bez limitu, ale... z szeregiem limitów.
Poza tym, opony (z indeksem ZR) są dostępne wyłącznie na zamówienie i to przez oficjalny serwis. „Człowiek z ulicy” ich nie kupi, nawet jeśli stać go na wyłożenie sumy ponad 16 tysięcy euro – z góry!
Zobacz też: Opony z chin – czy są bezpieczne? Na ile są gorsze od opon renomowanych marek?
Nie tylko cena straszna...
Jeśli ktoś nadal nie jest przekonany co do faktu, że najszybsze opony świata są jednocześnie jednymi z najbardziej uciążliwych do użytkowania to dodajmy kolejne „kwiatki”:
Opony do najszybszych aut świata, jeśli maja być użytkowane z największymi prędkościami (co wiąże się z koniecznością wizyty na torze wyścigowym), trzeba kontrolować co 500 km. Dla porównania dodajmy, że opony jakie seryjnie montuje się w golfie powinno się sprawdzić co 1500 kilometrów.
W dodatku „KONTROLA”, kontroli nie równa. W przypadku ogumienia z najwyższej półki nie wystarczy sprawdzić ciśnienie. Trzeba oponę centymetr po centymetrze obejrzeć z każdej strony, następnie napompować do najwyższego zalecanego ciśnienia i... jeszcze raz zbadać. Ma się tym zajmować specjalista z fabryki opon lub przeszkolony mechanik. W innym przypadku cala odpowiedzialność za jakiekolwiek nieprawidłowe działanie ogumienia spada na nasze barki...
W końcu... Kto wie jaka jest minimalna dopuszczalna głębokość bieżnika w ogumieniu „no-limit”? Gdyby odpowiedź była prosta, to pytanie zapewne by nie padło – dlatego już wyjaśniamy: Takiego minimum NIE WYZNACZONO! Oponę trzeba bezwzględniewymienić, jeśli różnica w zużyciu pomiędzy centrum, a bokami bieżnika sięga około 15 procent.
Przy samochodach dysponujących momentem obrotowym rzędu 1200 Nm nawet specjalnie wzmocnione – twarde jak kamień - opony tak się odkształcają przy maksymalnych przyspieszeniach, że ta różnica w zużyciu środek/boki pojawia się już po przejechaniu 6- 7 tysięcy kilometrów. Limit osiąga się zazwyczaj po 10-12 tysiącach...
21. Jak dobór opon wpływa na zużycie paliwa?
Zobacz też: Jak obliczyć średnie zużycie paliwa na 100 kilometrów?
Jednym z najprostszych metod ograniczenia spalania jest dobór odpowiednich opon. Generalna zasada głosi, że bardziej oszczędne są opony o dużym promieniu, małej szerokości i możliwie najniższej masie. Na cudowny gwałtowny spadek apetytu naszego auta nie ma jednak co liczyć. Odpowiedni dobór ogumienia i felg może zredukuje spalanie o około 0,5 procenta.
Po pierwsze wielkość
Średnica całkowita, wysokość profilu i szerokość opony to parametry związane z rozmiarem, które mają wpływ na wielkość zużycia paliwa. Po części jest to związane z redukcją masy,, po części ze wzrostem sztywności, a po części z oporem aerodynamicznym.
Co do zasady im większa średnica opony i wysokość profilu tym mniejsze opory toczenia. Wynika to z tego, że uginanie opony przy wchodzeniu na powierzchnię kontaktu i przy jej opuszczaniu jest mniej intensywne, gdy promień opony jest większy. Wzrost średnicy opony o 1 centymetr przekłada się średnio na zmniejszenie oporów toczenia o około 1 proc. Może się jednak zdarzyć, że opona o niskim profilu ze względu na swoją sztywność i w konsekwencji małe straty energii, charakteryzować się będzie również małymi oporami toczenia.
Szerokość opony jest natomiast związana z oporami aerodynamicznymi. Zmniejszenie szerokości opony o 1 centymetr powoduje zmniejszenie współczynnika oporu aerodynamicznego o około 1,5 proc.
Szerokość felgi również może wpływać na opory toczenia. Każdy rozmiar opony ma zdefiniowaną nominalną szerokość felgi, na którą został skonstruowany, ma też dopuszczalne szerokości tolerowane, w wielu przypadkach o cal węższe i o cal szersze niż szerokość nominalna. Zmiana felgi może wpływać na sztywność opony i jej mechanikę, a w konsekwencji na poziom odkształceń opony.
Stan techniczny - zużycie
Wraz ze wzrostem zużycia bieżnika mogą maleć opory toczenia. Cieńsze czoła opony, niższe klocki, ulegające mniejszym zniekształceniom w czasie kontaktu z nawierzchnią, sprawiają przez spadek masy i wzrost sztywności obniżenie oporów toczenia.
W pewnych przypadkach różnica oporów toczenia pomiędzy nową oponą, a oponą, która osiągnie limit 1,6 mm wysokości bieżnika może wynosić 20%, a nawet więcej.
Reasumując: Zużyta opona może mieć ponad 20% mniejsze opory toczenia niż nowa. Jednocześnie o tyle samo spada jej przyczepność i sterowność auta.
Ciśnienie
Opory toczenia znacznie wzrastają wraz ze spadkiem ciśnienia wewnętrznego w oponie. Niższe ciśnienie zmniejsza ściskanie klocków bieżnika na powierzchni kontaktu, powoduje też wzrost zginania i ścinanie bieżnika. Ciśnienie niższe o 0,3 bara to wzrost oporów toczenia o 6%. Zaś ciśnienie za niskie o 1 bar to już 30% większe opory toczenia, co przekłada się na kilkuprocentowy wzrost zużycia paliwa.
Ekomoda
Obecnie producenci posiadają w swoich ofertach tak zwane opony ekologiczne, które charakteryzują się niskimi oporami toczenia, a co za tym idzie mniejszym spalaniem paliwa. Nie są to jednak opony dla każdego. Jest to dobry wybór dla kierowców preferujących spokojny styl jazdy. Osobom jeżdżącym agresywnie odradza się zakup takich opon, ponieważ niskie opory toczenia wiążą się koniecznością kompromisowego doboru charakterystyk przyczepności i sterowności.