Jak obniżyć hałas?
W zakresie prędkości 50-120 km/h to właśnie opony są dominującym źródłem hałasu współczesnego samochodu osobowego średniej klasy. Dodajmy również, że poniżej 50 km/h przeważa odgłos silnika, a powyżej 120 km/h szum powietrza wokół nadwozia.
Zobacz też: Jak usunąć trudne zabrudzenia i naklejki z nadwozia?
Każdy posiadacz samochodu może dbać o obniżenie hałasu, nie tylko pilnując sprawności układu wydechowego, ale także wybierając ciche opony. W ten drugi sposób udaje się obniżyć łączny poziom hałasu pojazdu nawet o 3-4 dB(A) przy prędkości 80 km/h. Na papierze różnica wydaje się nieduża, ale w praktyce można przyjąć, że samochód na zwykłych oponach generuje tyle szumów toczenia, co trzy identyczne wozy jadące na cichych oponach.
Również zbyt niskie ciśnienie powietrza zwiększa hałaśliwość. Spadek ciśnienia 0,5 bar od dopuszczalnego podwyższa poziomu hałasu średnio o 1 dB(A).
Skąd bierze się hałas?
W toczącej się oponie głównym źródłem hałasu są klocki bieżnika. Drżą podczas stykania się z jezdnią i odrywania od niej. Energia kinetyczna wyzwolona podczas odciążania klocków bieżnika rozprasza się poprzez emisję ciepła i drgania. Za dźwięki przy ostrym hamowaniu, starcie z buksowaniem kół lub pokonywaniu zakrętów "po bandzie" odpowiada zjawisko zwane stick-slip - silnie trące o jezdnię klocki bieżnika, "rozpaczliwie szukające przyczepności", wywołują drgania o wyższej częstotliwości niż podczas toczenia, które są słyszalne jako donośny pisk.
Żeby problemów było mało, hałasuje także powietrze opływające oponę. Szum powstaje wskutek wypompowywania go sprzed toczącej się opony, zasysania go za oponą, a nawet zawirowań przepływu pomiędzy kołem a nadkolem. Opona, stykając się z jezdnią tworzy z przodu i z tyłu "rogi", działające jak tuba patefonu, wzmacniające odgłosy toczenia. Wypełniona powietrzem opona działa również jak pudło rezonansowe. Aby się o tym przekonać, wystarczy w ciszy zapukać w jej bok.
Zobacz też: Czemu z opony uchodzi powietrze?
"Komponowanie" dźwięku generowanego przez toczące się opony jest trudne. Twórcy starają się, aby hałas miał formę znośną dla ucha, szczególnie wrażliwego na dźwięki o częstotliwości 1-4 Hz. Niestety, jest to zawsze szukanie kompromisu, gdyż zmniejszenie jednego niekorzystnego zjawiska akustycznego często powoduje powiększenie innego.
Czym kierować się w poszukiwaniu cichych opon, oprócz reklamowych deklaracji producentów?
Do cech sprzyjających cichobieżności opony zalicza się bieżnik kierunkowy bez przestrzeni zamkniętych, klocki bieżnika o zróżnicowanym kształcie ułożone asymetrycznie i nieregularnie, poprzeczne rowki ukształtowane w taki sposób, aby ich wejścia i wyjścia nie pokrywały się z krawędzią styczną bieżnika, dużą miękkość mieszanki, z której wykonano bieżnik, ale sztywny szkielet opony.
Trzeba pamiętać, że im szersza opona tym większa powierzchnia styku z nawierzchnią, a zatem i hałas. Dlatego aktualnie przyjęty w Unii Europejskiej limit głośności dla opon o szerokości do 145 mm wynosi 72 dB(A), ale dla opon powyżej 215 mm już 76 dB(A).
Wbrew powszechnej opinii nowoczesne opony zimowe do samochodów osobowych są (statystycznie) tylko minimalnie głośniejsze od letnich. Zauważalnie głośniejsze są natomiast opony o wzmocnionym karkasie. Nie kupujmy więc bez wyraźnej potrzeby opon o wyższym indeksie nośności, niż dedykowana do naszego auta.