Dysponujemy flotą samochodów osobowych, które są wykorzystywane przez naszych pracowników (na cele prowadzonej przez nas działalności gospodarczej). Obecnie planujemy sprzedaż kilku z nich. Czy dla dostaw tego typu pojazdów zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT? Słyszeliśmy, że od 1 stycznia 2014 r. ma coś zmienić się w tej materii? Lepiej dokonać obecnie szybkiej ich sprzedaży, czy też poczekać do 1 stycznia 2014 r. w tym zakresie.
Obecny stan prawny
Sprzedaż samochodów osobowych, które wykorzystywane są w działalności gospodarczej, w określonych okolicznościach, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.
Na gruncie obowiązujących obecnie przepisów zwolniona od podatku VAT jest dostawa towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przez towary używane rozumie się przy tym ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel. Jednocześnie, na podstawie przepisów rozporządzenia w sprawie wykonania ustawy o podatku od towarów i usług, zwolniona jest od podatku dostawa samochodów przez podatników, którym przy ich nabyciu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku, nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł. Warunkiem jest, aby samochody te stanowiły towary używane w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
Przepis ten dotyczy m.in. samochodów osobowych. W praktyce, samochody osobowe, które po ich nabyciu były przez przedsiębiorcę wykorzystywane przez okres co najmniej 6 miesięcy korzystają przy sprzedaży ze zwolnienia od opodatkowania. W chwili obecnej zatem, sprzedając samochód osobowy:
- przy zakupie którego przedsiębiorcy przysługiwało prawo do odliczenia 60% podatku naliczonego (nie więcej niż 6000 zł)
- który jednocześnie wykorzystywany był w działalności przez okres co najmniej pół roku
możliwe jest zastosowanie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.
Należy przy tym pamiętać, że w sytuacji gdy sprzedaż ma miejsce przed upływem 5 lat licząc od daty zakupu takiego pojazdu koniecznym jest dokonanie korekty części odliczonego przy zakupie podatku naliczonego.
Stan prawny po 1 stycznia 2014 r.
Z dniem 1 stycznia 2014 r. opisane powyżej zwolnienie (w tym konkretnym kształcie) przestanie obowiązywać. Nie oznacza to jednakże, że po ww. dniu każda sprzedaż samochodu osobowego zostanie opodatkowana. Ministerstwo Finansów przedstawiło bowiem projekt rozporządzenia, w którym zakłada się, z zasady, jego przedłużenie.
Wprawdzie na mocy samej ustawy o VAT, po 1 stycznia 2014 r. od podatku VAT zwolniona będzie jedynie dostawa towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Tym samym, z zasady, zwolnienie wystąpi jedynie w przypadku, gdy:
- dokonujący dostawy nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu sprzedawanego towaru oraz,
- sprzedawany towar był wykorzystywany wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku.
Drugi ze wskazanych warunków powoduje, że jakiekolwiek użycie towaru do czynności innych niż zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, powoduje brak zwolnienia. Jednocześnie ustawodawca uchyli definicję towarów używanych.
Jednakże, jak już wskazano, Ministerstwo Finansów chce zastąpić rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nowym rozporządzeniem w sprawie zwolnień z podatku od towarów i usług oraz szczegółowych warunków stosowania tych zwolnień (projekt z dnia 8 października 2013 r.). Przedstawiony przez Ministerstwo projekt zakłada pozostawienie zwolnienia dotyczącego sprzedaży samochodów, przy zakupie których właściciel korzystał z prawa do częściowego odliczenia podatku. Zgodnie regulacjami zawartymi w projekcie rozporządzenia, od podatku zwolniona będzie dostawa samochodów przez podatników, którym przy ich nabyciu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku, nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł.
W przypadku wejścia w życie powyższego przepisu w kształcie wskazanym w projekcie, podatnicy nadal będą mogli dokonywać sprzedaży używanych przez siebie pojazdów ze zwolnieniem z podatku VAT. W związku z uchyleniem przepisu zawierającego definicję towarów używanych w projekcie rozporządzenia nie uzależnia się już zwolnienia od używania pojazdu co najmniej 6 miesięcy. Tym samym, transakcja będzie objęta zwolnieniem, choćby doszło do niej bezpośrednio po zakupie samochodu (nadal pozostanie jednak obowiązek korekty podatku naliczonego w sytuacji, gdy sprzedaż będzie miała miejsce przed upływem 5 lat od daty nabycia samochodu).
Podkreślić należy, iż na dzień dzisiejszy wejście w życie rozporządzenia nie jest pewne (rozporządzenie nie zostało jak dotąd podpisane). W tym zakresie należy zatem monitorować prace legislacyjne.
Tekst: Ewelina Błądek, Młodszy Konsultant Podatkowy, ECDDP Sp. z o. o.