Tytułem wstępu zaakcentować należy, iż w dniu 25 czerwca 2012 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów podjął uchwałę o sygnaturze I FPS 2/12, której przedmiotem była kwestia charakteru i sposobu dokumentowania wypłaty premii pieniężnych. We wskazanej uchwale zostało przyjęte stanowisko, iż premia pieniężna winna być traktowana jako rabat w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, jak bowiem wynika z jej treści „wypłata kontrahentowi bonusu warunkowego (premii pieniężnej) z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży lub terminowości regulowania należności stanowi rabat w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zmniejszający podstawę opodatkowania”. NSA przychylił się do stanowiska, iż gospodarczo pojęcie „rabatu” jest tożsame z pojęciem „premii pieniężnej”. Zdaniem Sądu „premia stanowi rodzaj przysporzenia dla nabywcy towaru, która może wyrażać się albo dodatkowym świadczeniem (np. otrzymana fizycznie nagroda albo pewna kwota pieniędzy), albo zmniejszeniem dotychczasowego świadczenia (rabatem)” - zatem, w ocenie NSA, z gospodarczego punktu widzenia efekty premii oraz rabatu są identyczne. W ocenie NSA, traktowanie premii pieniężnej jako formy rabatu uzasadnione jest także tym, że efekt ekonomiczny jednej, jak i drugiej z wymienionych czynności jest praktycznie taki sam. A zatem, z powyższej uchwały NSA niewątpliwie wynika, że premia pieniężna winna być traktowana jak rabat, o którym mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT.
Zobacz też: Czym jest interwencja główna w postępowaniu sądowym
Mając na uwadze powyższe, zastanowić się zatem należy nad formą w jakiej premia ta powinna zostać udokumentowana. I tak, z uwagi na okoliczność, iż przedmiotowa premia pieniężna odnosi się do transakcji udokumentowanej fakturą przed dnia 1 stycznia 2014 r. (tj. 18.11.2013 r.) należy w tym zakresie odwołać się do brzmienia przepisów przejściowych obowiązujących.
Jak bowiem wynika z treści art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, do wystawiania faktur korygujących faktury wystawione przed dniem 1 stycznia 2014 r. (…) stosuje się odpowiednio przepisy art. 106j-106l ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Z powyższych norm wynika zatem, że jeśli do faktur wystawionych przed dniem 1.1.2014 r. podatnik zamierza wystawić fakturę korygującą powinien wystawiając ją stosować przepisy obowiązujące od dnia 1.1.2014 r.
Zobacz też: Prawo do odliczenia VAT w 2014 r.
I tak, zgodnie z brzmieniem nowo obowiązującego art. 106j pkt 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1, podatnik wystawia fakturę korygującą. Z wykładni literalnej niniejszego przepisu niewątpliwie wynika, że w przypadku udzielenia opustów i obniżek cen (tut: premii) – podatnik udzielający tego bonusu (tut: Spółka XYZ) zobligowany jest do udokumentowania go fakturą korygującą.
A zatem, skoro firma transportowa XYZ udzieliła Spółce ZYX premii w wysokości 1500 zł – w świetle powyższej analizy oznacza to, że firma transportowa XYZ zobligowana jest udokumentowania tej transakcji poprzez wystawienie faktury korygującej. Co znajduje również potwierdzenie w uchwale składu 7 sędziów NSA z dnia 25 czerwca 2012 r., sygn. I FPS 2/12.
Tekst: Katarzyna Ignaczak, Młodszy Konsultant Podatkowy ECDDP Sp. z o.o.