Minister Finansów wydał interpretację ogólną odnosząc się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 16 maja 2013 r. w sprawie TNT Express Worldwide (Poland) Sp. z o.o. (sygn. C-169/12). W wyroku tym TSUE uznał, że przepis art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. a i b ustawy o podatku od towarów i usług jest sprzeczny z dyrektywą 2006/112/WE. Powyższy przepis przewiduje powstanie obowiązku podatkowego od usług transportowych i spedycyjnych w momencie otrzymania całości lub części zapłaty, ale nie później niż 30 dni od wykonania usługi. Mając na uwadze stwierdzenie przez TSUE niezgodności wspomnianego przepisu z regulacjami unijnymi, Minister Finansów wskazał, że od podatnika zależy wybór czy do świadczenia usług transportowych i spedycyjnych zastosowanie znajdą szczególne zasady określające moment powstania obowiązku podatkowego, czy też zasady ogólne.
Kiedy powstanie obowiązek podatkowy?
W przypadku wyboru pierwszego z wariantów (zasady szczególne), obowiązek podatkowy w zakresie świadczonych przez podatnika usług transportowych i spedycyjnych powstanie w momencie otrzymania całości lub części zapłaty, ale nie później niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usługi. W drugim wariancie (zasady ogólne), podatnik, który nie jest zobowiązany do wystawiania faktury powinien rozpoznać obowiązek podatkowy w momencie wykonania usługi. Z kolei podatnik, który jest zobowiązywany do wystawienia faktury (a zatem jeżeli usługa świadczona jest na rzecz przedsiębiorcy) powinien rozpoznać obowiązek podatkowy z chwilą wystawienia faktury, nie później niż w 7. dniu, licząc od dnia wykonania usługi. Przy czym, w obu przypadkach mowa tutaj o usługach wykonywanych na rzecz polskich kontrahentów (gdzie na fakturze wykazuje się stawkę i kwotę podatku).
Kiedy wystawić fakturę?
Konsekwencją wyboru jednego z przedstawionych wyżej wariantów, określających moment powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do usług transportowych i spedycyjnych, jest konieczność wystawienia faktury w odpowiednim terminie. W tym przypadku zastosowanie znajdą przepisy zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Jeżeli podatnik rozpoznaje obowiązek podatkowy na zasadach szczególnych (w momencie otrzymania całości lub części zapłaty, ale nie później niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usługi) faktury dokumentujące świadczenie tego typu usług powinny być wystawione nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego i jednocześnie nie wcześniej niż 30 dni przed tą datą.
Przykład
Podatnik wykonał usługę transportową na rzecz swojego kontrahenta w dniu 10 lipca 2013 r. Faktura dokumentująca usługę została wystawiona 11 lipca 2013 r. Nabywca usługi transportowej dokonał zapłaty w dniu 15 lipca 2013 r. W przedstawionym stanie faktycznym faktura wystawiona została we właściwym terminie.
Z kolei, w przypadku wyboru drugiej opcji, polegającej na określeniu momentu powstania obowiązku podatkowego na zasadach ogólnych (z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wykonania usługi), faktury dokumentujące świadczenie tego typu usług powinny być wystawione nie później niż 7. dnia od dnia wykonania usługi.
Przykład
Podatnik wykonał na rzecz kontrahenta usługę transportową dnia 10 lipca 2013 r. Faktura dokumentująca wykonanie usługi powinna zostać wystawiona najpóźniej w 7. dniu licząc od dnia wykonania usługi, a więc 17 lipca 2013 r.
Również w tych przypadkach mowa tutaj o usługach wykonywanych na rzecz polskich kontrahentów (gdzie na fakturze wykazuje się stawkę i kwotę podatku), bo do tego typu czynności odnosi się wskazane na wstępie orzeczenie.
Zmiany w roku 2014
Przedstawiona interpretacja ogólna Ministra Finansów będzie miała zastosowanie wyłącznie do usług transportowych i spedycyjnych wykonanych do końca 2013 r. Po tej dacie zakwestionowany przez TSUE przepis przestanie obowiązywać. Z dniem 1 stycznia 2014 r. w życie wejdzie ustawa z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, na mocy której zasady dotyczące powstania obowiązku podatkowego zostaną ujednolicone. Ustawa ta uchyli m.in. art. 19 ustawy o podatku od towarów i usług dodając w to miejsce art. 19a określający nowe zasady powstawania obowiązku podatkowego na gruncie podatku VAT. Począwszy od tej daty, z nielicznymi tylko wyjątkami, obowiązek podatkowy powstawał będzie z chwilą wydania towaru bądź wykonania usługi.
Tekst: Ewelina Błądek, Młodszy Konsultant Podatkowy, ECDDP Sp. z o. o.