W dotychczasowym stanie prawnym, jednym z podstawowych warunków zwolnienia od akcyzy dla wyrobów węglowych było dołączenie do przemieszczanych wyrobów węglowych dokumentu dostawy. Obowiązek dołączenia do przesyłki wyrobów węglowych dokumentu dostawy obejmował transakcje dokonywane pomiędzy pośredniczącymi podmiotami węglowymi, jak również dostawę wyrobów węglowych do podmiotu zużywającego go na cele objęte zwolnieniem. W praktyce wiele obowiązków związanych ze stosowaniem dokumentu dostawy spoczywało dotychczas na przewoźnikach węgla, którzy musieli pamiętać o dołączeniu dokumentu dostawy do transportowanych wyrobów węglowych. Przewoźnicy niejednokrotnie też zajmowali się potwierdzeniem na dokumencie dostawy odbioru wyrobów węglowych w imieniu podmiotu odbierającego.
Począwszy od 20 września 2013 r. obowiązki przewoźników zajmujących się transportem węgla powinny ulec zmniejszeniu. Po pierwsze, od tego dnia nie będzie konieczne wystawianie dokumentu dostawy dla transakcji pomiędzy dwoma pośredniczącymi podmiotami węglowymi. Dokument dostawy ma być wystawiany tylko dla dostawy węgla dokonywanej przez pośredniczący podmiot węglowy do finalnego nabywcy węglowego.
Po wejściu w życie nowelizacji jako finalny nabywca węglowy traktowany będzie podmiot, który:
a) nabywa na terytorium kraju, importuje lub nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby węglowe, lub
b) posiada uzyskane w sposób inny niż w drodze nabycia wyroby węglowe
– niebędący pośredniczącym podmiotem węglowym.
Warunkiem zwolnienia, w przypadku sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu, będzie wystawienie przez podmiot sprzedający wyroby węglowe dokumentu dostawy lub faktury, jeżeli określa ona pozycję CN wyrobów węglowych, ich ilość w kilogramach i ich przeznaczenie uprawniające do zwolnienia od akcyzy, oraz potwierdzenie podpisem nabycia tych wyrobów przez finalnego nabywcę węglowego.
Podpis potwierdzający nabycie wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego będzie mógł zostać złożony:
1) na dokumencie dostawy lub fakturze,
2) w umowie zawartej pomiędzy sprzedawcą wyrobów węglowych a finalnym nabywcą węglowym.
Zatem, począwszy od 20 września 2013 r. zmniejszeniu ulega ilość przypadków, w których konieczne jest wystawienie dokumentu dostawy. Znika także obowiązek dołączenia dokumentu dostawy do transportu wyrobów węglowych. Zmiany te niewątpliwie zmniejszają zakres obowiązków spoczywających na przewoźnikach, którzy nie muszą już troszczyć się o dołączenie dokumentu dostawy do przesyłki wyrobów węglowych objętych zwolnieniem.
Szczegółowe zasady wystawiania dokumentu dostawy mają zostać określone w rozporządzeniu wykonawczym. Obecnie na stronach internetowych Rządowego Centrum Legislacji znajduje się precyzujące te zagadnienia projekt rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 31 lipca 2013 r. w sprawie dokumentu dostawy, ewidencji wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, warunków i sposobu ich zwrotu oraz środków skażających alkohol etylowy.
Tekst: Piotr Paszek, doradca podatkowy, Kierownik Zespołu ds. VAT i Akcyzy w ECDDP Sp. z o.o.