Spółka jest podmiotem z Hiszpanii prowadzącym działalność w zakresie sprzedaży m.in. paneli solarnych. Zarejestrowana jako podatnik podatku od wartości dodanej w Hiszpanii. Spółka nie posiada siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce. Jest natomiast zarejestrowana dla celów podatku od towarów i usług w Polsce dla potrzeb rozpoznawania dokonywanych przez siebie transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, eksportu i importu towarów. W latach 2010 i 2011 spółka zlecała produkcje paneli firmie z Polski.
Wyroby były kierowane do magazynów na terenie kraju, gdzie miały się znajdować do czasu ich wysyłki do nabywców z Unii Europejskiej i poza nią. Niesprzedane materiały nadal znajdują się w magazynach, skąd są rozprowadzane do potencjalnych nabywców. Spółka nie posiada w Polsce swojego magazynu a jedynie zleca usługi magazynowania podmiotom trzecim. Usługodawcy traktowali owe usługi magazynowania i usługi do nich pomocnicze jako podlegające opodatkowaniu VAT na terytorium kraju stawką podatku VAT 23%. Takie też wystawili faktury dokumentujące przedmiotową sprzedaż.
Powstało pytanie czy spółka ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na podstawie faktur potwierdzających przechowywanie towarów w magazynach na terytorium Polski. Przyjmując że usługi te były wykorzystywane do wykonywani czynności opodatkowanych.
Co na to ustawa o VAT?
Udzielając odpowiedzi na pytanie, należy wykazać kiedy podatnik ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego od kwoty podatku należnego. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT możliwość pomniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego ma miejsce o ile towary i usługi służą czynnościom opodatkowanym. Kwotę podatku naliczonego, w myśl art. 86 ust. ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Skoro spółka nie dysponuje własnym magazynem na terytorium kraju - nabywane przez nią usługi magazynowania towarów są jej niezbędne dla realizacji działalności dystrybucyjnej - sprzedaży wyrobów produkowanych w Polsce. Zasadne staje się stwierdzenie, że usługi przechowywania towarów w magazynach i usługi bezpośrednio z nimi związane są przez spółkę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Przy czym ustawodawca wprowadził pewne ograniczenia wynikające z treści art. 88 ust. 3a pkt. 7 ustawy o VAT twierdząc, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności. A zatem należy ustalić, czy wystawione przez kontrahentów faktury powinny takie kwoty podatku zawierać. Innymi słowy czy podlegają opodatkowaniu w Polsce.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy VAT z opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega odpłatne świadczenie usług i odpłatna dostawa towarów. Przez świadczenie usługi rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Należy również w tym miejscu wskazać, iż w ustawie o VAT nie określono definicji usług magazynowania towarów. Uznaje się że to składowanie towaru w magazynie i inne czynności związane z obsługą towaru. Do kompleksu usług magazynowych wlicza się: przyjmowanie towarów do magazynu, umieszczanie towarów na odpowiednich półkach, przechowywanie tych towarów dla klienta, wydawanie towarów, rozładunek i załadunek, przepakowywanie materiałów dostarczonych w opakowaniach zbiorczych do indywidualnych zestawów.
W analizowanym stanie faktycznym niewątpliwie konieczne jest wskazanie miejsca świadczenia określonych w zapytaniu usług. Zgodnie z art. 28b ustawy o VAT miejsce świadczenia usługi na rzecz podatnika jest miejsce gdzie podatnik posiada siedzibę działalności gospodarczej. Natomiast jeśli chodzi o usługi magazynowania to zgodnie z orzeczeniem NSA z 16.12.2011 r. (sygn. I FSK 220/11 i 221/11) uznaje się je za usługi związane z nieruchomościami, ponieważ są one funkcjonalnie powiązane z miejscem składowania. Zatem odpowiednio miejscem świadczenia (opodatkowania) jest miejsce położenia nieruchomości na podstawie art. 28e ustawy o VAT, w tym przypadku magazynu położonego na terytorium Polski. Jednak problem ustaleniem miejsca opodatkowania VAT usług magazynowych jest o wiele bardziej złożony i skomplikowany w związku z czym NSA 8 lutego 2012r (I FSK 611/11) wystąpił z pytaniem prejudycjalnym do TSUE o prawidłową wykładnię przepisów w tym zakresie. Trybunał ma się wypowiedzieć czy rzeczywiście są to usługi związane z nieruchomością, czy jednak może opodatkowanie powinno być według zasady ogólnej, czyli w miejscu siedziby usługobiorcy. Do czasu zajęcia ostatecznego stanowiska w tej kwestii określenie miejsca opodatkowania usług magazynowania towarów będzie rodzić wątpliwości. Niemniej do tego czasu właściwe jest podejście wskazane powyżej.
Analiza eksperta
A zatem stwierdzić należy, iż usługodawca prawidłowo opodatkował transakcję stosując podstawową stawkę podatku VAT, tj. 23%. Analogicznie stanowisko w przedmiotowej sprawie zajął Dyrektor Izby Skarbowa w Warszawie w interpretacji z dnia 7 września 2012 r., (sygn. IPPP3/443-606/12-2/JK): „Spółka ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur wystawionych przez usługodawcę w części dokumentującej magazynowanie towarów”.
Tekst: Paulina Grabarz, Paweł Barnik Kierownik Zespołu ds. Podatku VAT ECDDP Sp. z o.o.