Od pewnego czasu obserwujemy wzmożony napływ części zamiennych, które nie posiadają odpowiednich atestów umożliwiających dopuszczenie ich do ruchu. Elementy te są produkowane na inne rynki niż europejski, na którym obowiązują wypracowywane od dziesięcioleci wymagania homologacyjne związane z zapewnieniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Części te mają niższą cenę, która niestety jest w wielu przypadkach współmierna do jakości wyrobu. Dlatego apelujemy do kierowców o zakup i montaż tylko homologowanych części, które są bezpieczne dla naszego pojazdu, jak również dla innych użytkowników dróg.
Tani ksenon: oszczędność pozorna
Przykładem takiego produktu są nieposiadające homologacji „ksenonowe” źródła światła, jakie mieliśmy okazję badać w naszym laboratorium. Posiadają one jażnik źródła wyładowczego zamontowany na trzonku popularnych żarówek halogenowych H4 lub H7. Takie źródła światła nie są dostosowane, zarówno pod względem geometrii jak i parametrów fotometrycznych, do pracy w reflektorach przeznaczonych do użytku z żarówkami halogenowymi.
Problem ten jest szczególnie istotny w reflektorach świateł mijania, które charakteryzują się tzw. granica światła i cienia, umożliwiającą skuteczne oświetlenie drogi przy ograniczeniu oślepiania innych użytkowników drogi.
Rys. 1 Rozkład natężenia oświetlenia na pionowym ekranie pomiarowym - reflektor VW Jetta z homologowaną żarówką H7.
Rys. 2 Rozkład natężenia oświetlenia na pionowym ekranie pomiarowym - reflektor VW Jetta z „zestawem ksenonowym H7” (silne oślepianie innych kierowców w wyniku wielokrotnego przekroczenia wartości dopuszczalnych powyżej granicy światła i cienia).
Brak samopoziomowania: kolejny problem
Sprawę pogarsza fakt, iż takie źródło światła umieszczone jest w standardowym reflektorze, przeważnie, bez układu automatycznego poziomowania, co powoduje nieprawidłowe ustawienie świateł przy obciążeniu pojazdu i oślepianie kierowców jadących z przeciwka. Efekt oślepiania jest potęgowany również przez brak wymaganego układu czyszczącego klosz lampy (spryskiwacz lub wycieraczki).
Zanieczyszczenia na kloszu reflektora powodują rozpraszanie światła w obszarze powyżej granicy światła i cienia, i oślepianie innych użytkowników drogi, a dodajmy, iż wyładowcze ksenonowe źródło światła ma dwukrotnie większy strumień świetlny niż żarówka halogenowa. Utrzymywanie szyb reflektorów w należytej czystości ma jeszcze jedną przyczynę - jakiekolwiek zanieczyszczenia powodują także spadek strumienia świetlnego w obszarze poniżej granicy światła i cienia, co skutkuje słabszym oświetleniem drogi.
Zobacz też: Homologacja świateł: czemu służy? Ekspert ITS radzi
Należy pamiętać, iż każdy reflektor to precyzyjny układ optyczny, który jest dostosowany tylko do źródła światła danej kategorii, określonej w dokumentacji homologacyjnej (jej oznaczenie powinno być naniesione na szybę lub obudowę reflektora). Dlatego zamontowanie w nim źródła o innych parametrach daje nieprzewidywalne efekty oświetleniowe. Co więcej, praktycznie każda kategoria samochodowego źródła światła posiada trzonek innej konstrukcji tak, aby nie było możliwe przypadkowe czy celowe ich zamienienie.
Zobacz też: Światła do jazdy dziennej: jak je zamontować? Jakie są wymagania prawne? Ekspert ITS radzi
Jakiekolwiek modyfikacje oświetlenia samochodowego powodują niezgodność w wymaganiami technicznymi. W przypadku kontroli drogowej, policjant ma prawo zatrzymać dowód rejestracyjny, gdy stwierdzi, iż zamontowane oświetlenie nie spełnia wymogów prawnych. Może to rodzić także problemy podczas wypłaty ubezpieczenia po zaistniałej kolizji, a niekiedy może to być nawet uznane z jej bezpośrednią przyczynę.