Podczas niskim temperatur olej silnikowy gęstnieje i traci swoją zdolność do smarowania. Co więcej podczas rozruchu, jeśli przepływ oleju jest ograniczony, części silnika nie są odpowiednio smarowane. A to może stać się przyczyną poważnych uszkodzeń, które ujawniają się w postaci np. nadmiernego zużycia oleju silnikowego, niskiego ciśnienia sprężania i spadku mocy silnika.
Zobacz również: Co wozić w aucie podczas zimy?
Bez przepływu oleju, tarcie metalu z metalem w łożyskach, może prowadzić do uszkodzenia silnika przy rozruchu lub jego zmniejszonej wydajności. W celu ochrony silnika w niskich temperaturach, olej silnikowy musi być odporny na nadmierne gęstnienie, a także musi pozostać płynny dla zapewnienia łatwego i ciągłego przepływu. Większość olejów produkowanych na bazach mineralnych ma tendencję do znacznego gęstnienia, gdyż molekuły parafiny krystalizują się w niskich temperaturach.
Zobacz również: Jak parkować zimą?
W przeciwieństwie do olejów mineralnych, oleje syntetyczne zawierają mniej parafiny, w związku z tym pozostają płynne w znacznie niższych temperaturach i zapewniają doskonałą ochronę silnika. Wybrane klasy lepkości w pełni syntetycznych olejów silnikowych (oznaczone 0W) są stworzone do pracy nawet w tak niskich temperaturach, jak -50C. Jednocześnie silnik uruchamia się szybciej, a zużycie eksploatacyjne jest zminimalizowane.