Jak działa zautomatyzowana skrzynia biegów?

Łukasz Krasowski
rozwiń więcej
Ford Mondeo, wnętrze, fot. Newspress

Zautomatyzowana przekładnia stanowi połączenie sprawności, charakterystycznej dla mechanicznych skrzyń biegów, z brakiem konieczności ręcznej zmiany przełożeń.

Jak powszechnie wiadomo, prawdziwa automatyczna skrzynia biegów, składająca się ze sprzęgła hydrokinetycznego oraz zestawu przekładni planetarnych, jest wygodnym, ale skomplikowanym i kosztownym urządzeniem. W pewnym stopniu rozwiązaniem tego problemu jest dołączenie zewnętrznego sterowania do klasycznej, ręcznej skrzyni biegów. Pionierskie konstrukcje tego typu ograniczały się jedynie do zautomatyzowania procesu wysprzęglania, a rola kierowcy ogranicza się wówczas do poruszania dźwignią zmiany biegów. We współczesnych samochodach już takiego rozwiązania nie znajdziemy, ale konstrukcje z elektronicznie sterowanym, ciernym sprzęgłem tarczowym wciąż spotykane są w Fiatach Seicento Citymatic, Renault Twingo Easy czy w pierwszej generacji Mercedesa klasy A.

Zobacz również: Jak działa ESP?

Obecnie spotykane w popularnych samochodach, zautomatyzowane skrzynie biegów potrafią już samoczynnie wybierać przełożenia, a jeżeli zechce tego kierowca, istnieje możliwość ręcznej zmiany biegów. Odbywa się to w systemie sekwencyjnym, czyli ruchem dźwigni lub po naciśnięciu przycisku czy łopatki za kierownicą, przełożenie zostanie zwiększone lub zredukowane o jeden bieg. Choć budowa zautomatyzowanej skrzyni nie odbiega od tej z ręczną zmianą przełożeń, to w istotny sposób zmieniony został sposób jej sterowania. Miejsce linek oraz dźwigni zajęły hydrauliczne, pneumatyczne lub elektryczne siłowniki, których zadaniem jest obsługa sprzęgła i wybieranie poszczególnych przełożeń. Siłownikami zarządza elektroniczny moduł sterujący, który daje możliwość zaprogramowania w taki sposób, aby zmiana biegów następowała w sposób stuprocentowo automatyczny. Elektronika dba również o to, by silnik nie pracował na zbyt niskich lub nadmiernych obrotach, zapobiega też „przekręceniu” jednostki napędowej, które może nastąpić na skutek nieumiejętnej ręcznej zmiany biegów.

Zobacz również: Profesjonalna zabudowa głośników w drzwiach

Wciąż jednak wadą zautomatyzowanych przekładni jest niewystarczająca szybkość ich działania. Zdarza się również, że taka skrzynia „zgłupieje”, wybierając niezbyt pasujące do aktualnej sytuacji przełożenie lub zmianie biegów towarzyszy nieprzyjemne szarpnięcie. Wyjście z sytuacji znalazł koncern Volkswagen, wypuszczając na rynek pionierską przekładnie dwusprzęgłową. DSG, bo o nim mowa, to w zasadzie dwie skrzynie z osobnymi sprzęgłami wielopłytkowymi, połączone w całość. Każde ze sprzęgieł obsługuje zespół kół zębatych dla parzystych lub nieparzystych przełożeń. Na przykład mamy załączony bieg trzeci, to „w gotowości” pozostaje już bieg czwarty i zmiana realizowana przez elektroniczny sterownik, następuje bardzo szybko.

Moto
Konfiskata samochodów nietrzeźwym: w majówkę 2024 auta straci dwa tysiące kierowców, jak uniknąć kary
27 kwi 2024

Choć zapowiadane jest cofnięcie drastycznych przepisów, nadal obowiązuje nowe prawo według którego nietrzeźwemu kierowcy konfiskuje się auto. Gdyby obowiązywał już w ubiegłoroczną majówkę, samochody straciłoby prawie2 tys. kierowców. Jednak jeśli nawet przepisy zostaną złagodzone, to kary dla nietrzeźwych kierowców pozostaną nadal surowe.

Nowe kary dla kierowców przyjęte. Masowo polecą prawa jazdy
26 kwi 2024

Kierowców czeka rewolucja w karaniu za wykroczenia. Przepisy przyjęte przez Parament Europejski niosą poważne zmiany. Reforma ma przyczynić się do zmniejszenia liczby zabitych na europejskich drogach. Oto szczegóły…

Majówka może przynieść spadek cen paliw. Za benzynę Pb 95 możemy zapłacić od 6,61 do 6,72 zł za litr, a za Pb98 od 7,28 do 7,39 zł
26 kwi 2024

W nadchodzący majowy weekend, kierowcy mogą spodziewać się korzystniejszych cen paliw. Eksperci portalu e-petrol.pl prognozują spadek kosztów tankowania, a to z powodu promocji oferowanych przez stacje benzynowe.

Minister zapowiadał rejestrację aut przez internet. Kiedy to będzie możliwe? Data jest znana
26 kwi 2024

Rejestracja auta online będzie. To dobra informacja. Gorsza jest taka, że trzeba będzie na nią poczekać. Wstępnie szefostwo CEPiK mówi nawet o terminie 30 miesięcy. Czy taka rejestracja będzie wymagać wizyty w wydziale komunikacji?

Pożar samochodu elektrycznego. Co zrobić? Jak się zachować?
26 kwi 2024

Pożar Luciad Air w Warszawie sprawił, że na tapet powrócił temat pożarów samochodów elektrycznych. Jak w razie pojawienia się ognia powinien zachować się kierujący pojazdem i inni użytkownicy drogi? Jak gasić ogniwa zawarte w baterii?

Jazda na rolkach i wrotkach a przepisy drogowe. Rolkarz to pieszy czy kierujący? Jakie ma obowiązki?
26 kwi 2024

Sezon na rolki i wrotki startuje wraz z pierwszymi objawami wiosny. A to oznacza, że warto przypomnieć zasady poruszania się tymi "środkami transportu". Bo ich również dotyczą przepisy drogowe. Na jakie konkretnie zasady wskazują?

To już pewne: samochód zarejestrujesz przez Internet, koniec z kolejką w urzędzie po tablice. Znamy termin
25 kwi 2024

Samych tablic rejestracyjnych jeszcze z sieci nie ściągniemy – choć kto wie, może za jakiś czas będzie można je wydrukować techniką 3D albo zmienią się przepisy i auta dopuszczone do ruchu będą inaczej znakowane niż formie tablic – ale wkrótce formalności związane z rejestracją załatwimy sami przez Internet. Teraz to jest możliwe tylko jeśli upoważnimy do tego dealera w salonie – i to nie każdego.

Zguba w Uberze. Co zostawiają pasażerowie? I jak odzyskać pozostawiony przedmiot?
25 kwi 2024

Zguby w Uberze bywają naprawdę nietypowe. Przykład? W 2023 r. w taksówce znaleziona została np. sztuczna szczęka. Całe szczęście przedmioty pozostawione podczas przejazdu łatwo odzyskać. Pomaga w tym aplikacja.

Drogowa kumulacja na Śląsku. Pijany kierowca z potrójnym zakazem prowadzenia i poszukiwany w jednym aucie
25 kwi 2024

Myśleliście, że nic już was nie zdziwi? No to przeczytajcie tę historię. Policjanci z będzińskiej drogówki zatrzymali do kontroli drogowej Opla. Jak się okazało, jego kierowca był pijany. I miał potrójny zakaz prowadzenia. A to dopiero początek czarnej serii.

Jak sprawdzić kontrahenta w branży TSL?
25 kwi 2024

Podstawą każdej współpracy biznesowej jest zaufanie. A nic tak nie wzmaga jego poziomu, jak... kontrola i wcześniejsze sprawdzenie kontrahenta. Jak zweryfikować partnerów z branży TSL? To ważne pytanie, aby nie dać się złapać w oszustwo "na zlecenie transportowe".

pokaż więcej
Proszę czekać...