Jak wygląda samochód dla osób z niepełnosprawnością? Jak można go zakupić lub przerobić na potrzeby niepełnosprawnego kierowcy, lub pasażera? Czy PFRON oferuje na to dofinansowanie i jakie są dostępne ulgi podatkowe? W najnowszym przewodniku na 2025 rok omawiamy najważniejsze zagadnienia związane z adaptacją samochodu: od kosztorysu, przez formalności, aż po pomoc finansową ze strony państwa.
- Jakie zmiany można wprowadzić w aucie dla osoby z niepełnosprawnością?
- Kto może prowadzić samochód dla niepełnosprawnych?
- Ile kosztuje przystosowanie samochodu?
- Gdzie można przystosować samochód?
- Dofinansowanie z PFRON – ile wynosi i jak je uzyskać?
- Czy można kupić używany samochód dla niepełnosprawnego w ramach programu "Aktywny samorząd"?
- Ulgi podatkowe i zwroty – co przysługuje?
- FAQ – najczęstsze pytania
Jakie zmiany można wprowadzić w aucie dla osoby z niepełnosprawnością?
Samochód dla osoby z niepełnosprawnością to pojazd zmodyfikowany w taki sposób, aby umożliwić jego bezpieczne prowadzenie lub komfortowy transport. Może to być zarówno auto używane, jak i nowe, prosto z salonu, z możliwością dostosowania do indywidualnych potrzeb.
Zakres możliwych modyfikacji obejmuje m.in.:
- Montaż ręcznego sterowania (gaz–hamulec): Umożliwia prowadzenie pojazdu bez użycia nóg. Pedały gazu i hamulca są obsługiwane za pomocą specjalnych dźwigni ręcznych, co pozwala osobom z niedowładem kończyn dolnych na samodzielną jazdę.
- Instalacja platformy lub windy do wózka inwalidzkiego: Ułatwia wjazd wózka do wnętrza pojazdu. Platforma może być montowana z tyłu lub z boku auta i działa automatycznie, lub półautomatycznie, zapewniając wygodny i bezpieczny załadunek.
- Obniżenie podłogi lub montaż rampy najazdowej: Obniżona podłoga zwiększa przestrzeń wewnątrz pojazdu i ułatwia poruszanie się wózkiem. Rampa najazdowa pozwala na samodzielny wjazd do auta bez konieczności podnoszenia wózka.
- Zastosowanie przesuwnych foteli lub systemów transferowych: Ułatwiają przesiadanie się z wózka na fotel kierowcy, lub pasażera. Fotele mogą się obracać, przesuwać na zewnątrz pojazdu lub współpracować z systemami podnośników, co znacznie zwiększa komfort i niezależność osoby niepełnosprawnej.
Kto może prowadzić samochód dla niepełnosprawnych?
Niepełnosprawność nie wyklucza możliwości prowadzenia pojazdu. Osoby z niepełnosprawnością ruchową mogą legalnie kierować samochodem, o ile spełniają odpowiednie wymagania zdrowotne i mają prawo jazdy z wpisanymi kodami ograniczeń (np. 20.06 – ręczne sterowanie). Takie oznaczenia informują o konieczności korzystania z określonych udogodnień technicznych w pojeździe.
Warto podkreślić, że nie każdy przystosowany samochód musi być prowadzony przez osobę z niepełnosprawnością. W wielu przypadkach pojazd jest dostosowany do potrzeb pasażera, np. dziecka poruszającego się na wózku, osoby starszej, chorej lub niezdolnej do samodzielnego prowadzenia. W takich sytuacjach kierowcą może być opiekun, członek rodziny lub inna osoba uprawniona.
Ile kosztuje przystosowanie samochodu?
Koszt przystosowania pojazdu zależy od rodzaju modyfikacji, modelu samochodu oraz indywidualnych potrzeb użytkownika. Poniżej przedstawiamy orientacyjne ceny najczęściej stosowanych rozwiązań:
- Ręczne sterowanie (hamulec/gaz)
Cena: od 3 000 do 10 000 zł - Winda lub platforma do wózka inwalidzkiego
Cena: od 8 000 do 30 000 zł - Przebudowa kabiny (np. VW Caddy Maxi)
Cena: nawet do 70 000 zł
Kompleksowa modyfikacja wnętrza pojazdu, obejmująca m.in. obniżenie podłogi, montaż rampy, przesunięcie foteli i dostosowanie przestrzeni do przewozu osoby na wózku. Tego typu zabudowy są często wykonywane przez wyspecjalizowane firmy.
Alternatywa: zakup pojazdu z gotową zabudową
Na rynku wtórnym, dostępne są samochody już przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Przykład:
- Volkswagen Caddy z rampą do wózka, rocznik 2018
Cena: od 60 000 do 90 000 zł
Tego typu pojazdy są często wyposażone w rampę najazdową, obniżoną podłogę i systemy mocowania wózka, co pozwala na szybkie i wygodne użytkowanie bez konieczności dodatkowych przeróbek.
Gdzie można przystosować samochód?
Przystosowanie samochodu do potrzeb osoby z niepełnosprawnością można zlecić wyspecjalizowanym firmom zajmującym się konwersją pojazdów. Takie usługi oferują zarówno niezależne warsztaty, jak i autoryzowane serwisy wybranych marek samochodowych. Warto również sprawdzić, czy dany warsztat współpracuje z instytucjami oferującymi dofinansowanie, np. w ramach programów wspieranych przez PFRON.
Podczas wyboru wykonawcy warto zwrócić uwagę na:
- doświadczenie w adaptacji pojazdów dla osób z niepełnosprawnością,
- posiadanie odpowiednich certyfikatów i homologacji,
- możliwość uzyskania zaświadczenia potrzebnego do rejestracji pojazdu po modyfikacjach,
- wsparcie w procesie uzyskania dofinansowania lub doradztwo techniczne.
Dobrze wykonana adaptacja nie tylko zwiększa komfort i bezpieczeństwo, ale również zapewnia zgodność z przepisami prawa o ruchu drogowym.
Dofinansowanie z PFRON – ile wynosi i jak je uzyskać?
Zakup lub przystosowanie samochodu do potrzeb osoby z niepełnosprawnością to duży wydatek, ale w 2025 roku można skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia ze strony państwa. Najważniejszą z nich jest program PFRON "Samodzielność – Aktywność – Mobilność!", który oferuje nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych dopłaty. Oto, kto może z niego skorzystać i na jakich zasadach.
Kto może otrzymać wsparcie?
Dofinansowanie do przystosowania samochodu mogą otrzymać osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności (każdego stopnia), które:
- potrzebują pojazdu dostosowanego do swoich potrzeb jako kierowca lub pasażer,
- spełniają określone kryteria dochodowe i formalne zawarte w regulaminie programu.
Ile wynosi wsparcie?
W ramach programu "Samodzielność – Aktywność – Mobilność!", realizowanego przez PFRON, można uzyskać:
Dla osoby z niepełnosprawnością jako pasażera:
- cena auta do 130 000 zł – dofinansowanie w wysokości 85% ceny pojazdu,
- od 130 001 zł do 200 000 zł – dofinansowanie w wysokości 50% nadwyżki,
- od 200 001 zł do 230 000 zł – dofinansowanie w wysokości 30% nadwyżki,
- powyżej 230 000 zł – brak dofinansowania dla tej części ceny.
Oznacza to, że wnioskujący może otrzymać maksymalnie 154 tys. złotych, na zakup auta do przewozu osoby niepełnosprawnej jako pasażera.
Zobacz także: 154 tys. zł z PFRON na samochód dla opiekuna osoby niepełnosprawnej! Od 1 sierpnia 2025 rusza nowy nabór. Nie przegap terminu
💡 Dla osoby z niepełnosprawnością jako kierowcy:
- cena auta do 150 000 zł – dofinansowanie w wysokości 80% ceny pojazdu,
- od 150 001 zł do 250 000 zł – dofinansowanie w wysokości 50% nadwyżki,
- od 250 001 zł do 300 000 zł – dofinansowanie w wysokości 30% nadwyżki,
- powyżej 300 000 zł – brak dofinansowania dla tej części ceny
Oznacza to, że wnioskujący może otrzymać maksymalnie 185 tys. złotych na zakup auta dla osoby niepełnosprawnej jako kierowcy.
Zobacz także: PFRON dofinansowanie do samochodu dla niepełnosprawnych. Możesz dostać nawet 185 tys. zł. Nabór wniosków tylko sierpniu!
Czy można kupić używany samochód dla niepełnosprawnego w ramach programu "Aktywny samorząd"?
Tak, jest to możliwe, ale tylko pod pewnymi warunkami. W ramach programu "Samodzielność – Aktywność – Mobilność!" (Moduł I programu Aktywny samorząd), finansowane są także samochody używane.
Aby otrzymać dofinansowanie z PFRON na używany pojazd, samochód musi spełniać następujące warunki:
- musi być sprawny technicznie i zarejestrowany w Polsce,
- powinien posiadać dokumentację potwierdzającą przystosowanie (np. faktury za montaż windy, rampy, ręcznego sterowania),
- nie może być starszy niż 6 lat w przypadku zakupu jako samochód dla kierowcy. Ważne: W przypadku zakupu samochodu dla osoby z niepełnosprawnością jako pasażera, program nie przewiduje limitu wieku pojazdu.
- musi być przystosowany do potrzeb osoby niepełnosprawnej – lub możliwy do przystosowania w ramach oddzielnego wniosku o dofinansowanie.
Do wniosku wymagana będzie faktura lub umowa kupna-sprzedaży. Pamiętaj, że w przypadku zakupu od osoby prywatnej, dokumentacja może być mniej formalna niż faktura VAT od firmy.
Gdzie szukać używanych aut przystosowanych?
Na rynku wtórnym znajdziesz wiele ofert samochodów już przystosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Najczęściej są to pojazdy sprowadzane z krajów takich jak Niemcy czy Holandia, gdzie adaptacje są na wysokim poziomie.
Popularne modele to między innymi:
- Volkswagen Caddy Life / Maxi
- Peugeot Partner Tepee
- Renault Kangoo
- Fiat Doblo
- Ford Tourneo Connect
W ofertach można znaleźć pojazdy wyposażone w:
- rampy najazdowe lub platformy wjazdowe dla wózków,
- windy boczne lub tylne,
- obniżoną podłogę,
- systemy mocowania wózka,
- ręczne sterowanie dla kierowców z ograniczoną sprawnością nóg.
Zakup takiego auta może być korzystną alternatywą dla kosztownej adaptacji nowego pojazdu. Warto jednak dokładnie sprawdzić stan techniczny oraz legalność i homologację zastosowanych modyfikacji.
Ulgi podatkowe i zwroty – co przysługuje?
Osoby z niepełnosprawnością mogą skorzystać z różnych form wsparcia podatkowego, które znacząco obniżają koszty zakupu lub użytkowania samochodu. Dotyczy to zarówno ulg w rocznym rozliczeniu PIT. Oto najważniejsze z nich.
1. Ulga rehabilitacyjna – użytkowanie samochodu
Można odliczyć do 2 280 zł rocznie za używanie samochodu osobowego w celach rehabilitacyjnych lub związanych z ułatwieniem codziennego funkcjonowania.
Ulga przysługuje osobom z orzeczoną niepełnosprawnością lub ich opiekunom. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu rocznym PIT (np. PIT-37 lub PIT-36) z załącznikiem PIT/O.
2. Odliczenie kosztów przystosowania pojazdu
Wydatki na przystosowanie samochodu do potrzeb osoby z niepełnosprawnością (np. montaż ręcznego sterowania, rampy, windy) można odliczyć bez limitu kwotowego w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Warunkiem jest posiadanie odpowiedniego orzeczenia oraz dokumentów potwierdzających poniesione wydatki (np. faktury).
Odliczenia dokonuje się również w formularzu PIT/O.
FAQ – najczęstsze pytania
Czy można uzyskać samochód dla niepełnosprawnych z PFRON w 2025 roku?
Tak, program dofinansowania działa w 2025 r., obejmuje osoby z orzeczeniem i umożliwia uzyskanie znacznego wsparcia.
Czy niepełnosprawny bez prawa jazdy może uzyskać auto?
Tak, jeśli samochód będzie służył jako środek transportu np. dla dziecka, osoby starszej lub podopiecznego.
Ile trwa proces uzyskania dofinansowania?
W zależności od PCPR i edycji programu – od kilku tygodni do kilku miesięcy. Wnioski są dostępne online.
Czy przystosowany samochód trzeba zgłaszać do urzędu?
Tak, modyfikacje wymagają zgłoszenia do wydziału komunikacji i wpisu w dowód rejestracyjny.