Ogółem wysokość mandatu za wykroczenie drogowe może sięgnąć 5 tys. zł, a jeżeli wykroczeniem zajmie się sąd, to może nałożyć nawet 30 tys. zł mandatu. Szczegółowe przepisy odnoszą się jednak do konkretnych przypadków i interpretowanie ich w kontekście opon jest mylne.
Wiele źródeł ze sztuczną inteligencją włącznie podaje, że za nieodpowiednie ogumienie można dostać 3 tys. zł mandatu. Jak rozpoznać „złe opony” i za co dokładnie można dostać karę?
Mandat za „złe opony” – jakie ma podstawy?
Opony samochodu muszą być do niego dopasowane pod względem wymiarów i innych wymagań technicznych, jak indeksy prędkości i nośności, czy niezbędne wzmocnienia – oznaczenia XL lub C. Polskie przepisy dotyczące ogumienia można uznać jednak za stosunkowo liberalne – prawo nie wymaga zmiany opon na zimowe, chociaż np. Niemcy, Czechy czy nawet Włochy, w których klimat jest dużo cieplejszy, nakładają na kierowców obowiązek jazdy na zimówkach. Kodeks Drogowy w Polsce odnosi się do opon w kilku punktach, ale istnieją w nim również dosyć ogólne zapisy, pozwalające podciągnąć pod nie to, co nie zmieściło się w taryfikatorze mandatów.
Według prawa odnoszącego się bezpośrednio do opon:
- ich bieżnik nie może być niższy niż 1,6 mm
- na powierzchni gumy nie może być widocznych uszkodzeń – m.in. pęknięć ukruszeń, czy tzw. bąbli
- opony na jednej osi pojazdu muszą być identyczne
Ponadto niedozwolona jest jazda na oponach z kolcami oraz modelach nieposiadających homologacji drogowej, jak np. opony wyścigowe typu slick.
Groźba 3 tys. zł mandatu za „złe opony” jest oparta na art. 97 Kodeksu Wykroczeń – „Uczestnik ruchu lub inna osoba znajdująca się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a także właściciel lub posiadacz pojazdu, który wykracza przeciwko innym przepisom ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym lub przepisom wydanym na jej podstawie, podlega karze grzywny do 3000 złotych albo karze nagany.” Chociaż nie ma tu bezpośredniego odniesienia do opon, to teoretycznie przepis może być wykorzystany do ukarania kierowcy, który dopuścił się innych zaniedbań związanych z oponami.
Jak rozpoznać „złe opony”?
Jeżeli podczas kontroli drogowej zły stan opon – skrajne zużycie lub uszkodzenia, są widoczne na pierwszy rzut oka, to kara i utrata dowodu rejestracyjnego jest nieunikniona. Dlatego należy regularnie kontrolować stan ogumienia. Pomiar wysokości bieżnika pozwoli z wyprzedzeniem przewidzieć moment zużycia opon. Korzystanie z jednego kompletu aż do osiągnięcia 1,6 mm zdecydowanie nie jest wskazane – można przeoczyć moment graniczny oraz wiąże się to ze znacznym spadkiem bezpieczeństwa jazdy.
Stan gumy pogarsza się natomiast przez starzenie oraz ewentualne uszkodzenia powstałe np. przy uderzeniu kołem w krawężnik. Przyjęto, że graniczny wiek ogumienia to 10 lat od daty produkcji. Prawo nie odnosi się jednak do tego bezpośrednio. Producenci opon zalecają zwykle, aby ogumienie wycofać z użytku po 5-6 latach od momentu rozpoczęcia użytkowania. Zalecenia dotyczące bieżnika mówią o tym, że wymianę opon na nowe należy wykonać przy głębokości 3 mm w oponach letnich oraz 4 mm w oponach zimowych, aby zachować wysokie bezpieczeństwo jazdy.
O tym, że opony są złe, może też świadczyć zachowanie auta w trakcie jazdy. Jeżeli występują problemy z prowadzeniem, to konieczna będzie kontrola ogumienia pod kątem uszkodzeń. Również zły rozmiar opon może przekładać się na zaburzenia prowadzenia – dobierając opony, należy dokładnie sprawdzać ich zgodność pod względem rozmiaru i wymagań dotyczących prędkości i nośności. W przypadku, gdy samochód wymaga modelu opon z homologacją, niehomologowany komplet może powodować utrudnienia w pracy np. elektronicznych systemów bezpieczeństwa, nawet jeżeli jego rozmiar jest w pełni zgodny z wymaganiami.
Mandat za opony zimowe – jest i go nie ma
Choć obowiązku zmiany opon na zimowe nie ma, to kilka wykroczeń związanych z oponami zimowymi istnieje. Nie mogą to być opony z zamontowanymi na trwałe elementami przeciwślizgowymi czyli kolcami – grozi za to 100 zł mandatu. W określonych sytuacjach należy jednak zamontować na kołach łańcuchy przeciwślizgowe – o konieczności ich użycia informuje znak C-18 i należy się do niego stosować, gdy nawierzchnia jest pokryta śniegiem lub lodem. Kara za brak łańcuchów, gdy są one wymagane, to 200 zł i 1 punkt karny.
W przypadku opon zimowych kodeks dopuszcza obniżenie indeksu prędkości – maksymalnie o dwa w dół. Po obniżeniu indeks prędkości nie może być niższy niż Q – 160 km, a w widocznym dla kierowcy miejscu na desce rozdzielczej musi znajdować się naklejka informująca o obniżeniu prędkości.
Materiał powstał dzięki współpracy ze SklepOpon.com.